Dün gece saatlerinde EKODOSD’a Pamucak oteller bölgesinde kıyıya vuran bir yunus ihbarı gelirken, çeşitli tespitler yapıldı. Buna göre, vatandaşlar tarafından iyi niyetle ancak yanlış bir davranışla yunusun defalarca denize doğru çekildiği, buna rağmen tekrar kıyıya geldiği öğrenildi. Bölgeye gidilerek yapılan incelemede yunusun Stenella coeruleoalba türü erişkin bir çizgili yunus olduğu belirlenirken, üzerinde herhangi bir yara ve kesi izine rastlanmadı.
Doku Örnekleri Gönderilecek
Sürücü, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, "Dalgalı bir deniz ve yağmurlu bir havada kıyıya vuran yunusun daha önceki deneyimlerimizden gördüğümüz gibi bu yunusun da bir süre sonra öldüğünü gördük. Halk arasında balık olarak bilinen aslında bir deniz memelisi olan 2.07 metre boyundaki yunustan aldığımız doku örneklerini Türk Deniz Araştırmaları Vakfı'na göndereceğiz" ifadelerini kullandı.
Bugüne Kadar 56 Yunus Ölümü Gerçekleşti!
Türkiye’de bir rehabilitasyon merkezin olmayışının, yunus vakalarındaki en büyük sıkıntı olduğuna işaret eden Sürücü, şöyle dedi: "Uzmanlarla görüşerek Kuşadası Adagöl’de bu tür vakalarda taşımada kullanılmak üzere şişme yataklar ve geçici rehabilitasyon için portatif havuz projesinin hayata geçirilmesiyle ilgili Kuşadası Belediyesi’ne bir öneri götüreceğiz. Bugüne kadar Kuşadası Körfezi’nde tespit ettiğimiz 56 yunus ölümü gerçekleşti. Bunların başında hedef dışı av olarak trol/gırgır ağları görülse de, birçok yunusun yeterli nekropsi yapılmadığı için neden öldükleri anlaşılamamıştır. Bazı yunusların hastalıklardan öldüğünü biliyoruz."
Neden Kıyıya Vuruyorlar?
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı Başkan Yardımcısı ve İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda M. Tonay ise, yunusların kendisini karaya atmasının nedenini anlattı. Tonay, "Bizim gibi akciğer solunumu yapan yunuslar ve balinalar vücutlarında bir anormallik olduğu zaman ve/veya hastalandıkları zaman içgüdüsel olarak ve gerçekten son çare olarak kendilerini karaya atar ki, nefes almaya devam edebilsinler, boğulmasınlar. Dolayısıyla hayatta kalmak için karaya kendilerini atıyorlar" sözlerini kaydetti.
Ölüm Oranı Çok Yüksek!
Bu tip vakalarda veteriner hekim ve uzmanlar gelene kadar geçen sürede yapılması gerekenlerden söz eden Tonay, "Ya karada derisi nemli tutularak ve ön yüzgeçlerine ağırlık binmeden ya da deniz içinde hayvanla birlikte beklemek, kendine gelmesini sağlamak önemli. Eğer tabi bir rehabilitasyon merkezi var ise buna transferi de sağlanabilir ancak Türkiye'de böyle bir tesisimiz henüz yok. Ancak ne yazık ki gerçekten son çare olarak bu davranışı gösteren canlılarda ölüm oranı çok yüksektir" ifadelerine yer verdi.
Bulaşıcı Hastalıklara Dikkat!
Kıyıya vuran yunuslara müdahale edilirken dikkatli olunması gerektiğine parmak basan Tonay, sözlerini şöyle tamamladı: "Dikkat edilmesi gereken, bu canlılardan bize geçebilecek bulaşıcı hastalıkların olduğu unutulmamalı ki bir hastalık nedeni ile karaya vurma ihtimali yüksektir. Buna göre önlem alınarak yaklaşılmalı ve temas edilmeli, eğer ölüm gerçekleşirse de nekropsi ve bilimsel örnekleme ile ölüm sebebinin anlaşılması için yetkililere mutlaka haber verilmesi gerekmektedir."
