Aydın Hedef Gazetesi'nden Türker Kocakahya'nın haberine göre; Aydın Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Dr. Zeki Oymak, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın Aydın paylaşımı üzerine değerlendirmede bulundu. Dr. Oymak, pamuk fiyatının çiftçinin beklentisinin altında kaldığını belirtti. Pamuk fiyatlarının maliyeti karşılamadığını ifade eden Oymak bu şekilde devam ederse pamuk üretiminin gelecek yıllarda zora gireceğini kaydetti.
“COĞRAFİ İŞARETİN DÖRDÜ AYDIN’DAN”
Pamuk fiyatlarının geçen sene çiftçiyi zorladığını söyleyen Dr. Oymak Türkiye’nin coğrafi işaretli ürün açısından Aydın’ın önemine değindi. Dr. Oymak açıklamasında, “Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı sosyal medyadan paylaşımda bulundu. İfadelerinde ‘Bereketli topraklar diyarı Aydın'dan sınırları aşan 4'üncü ürünümüz Söke pamuğu oldu’ diye duyurdu. Söke pamuğuyla 27'ye ulaşan Türkiye'nin coğrafi işaretli ürünlerinin dördü Aydın’dan. Aydın inciri, Aydın kestanesi, Aydın memecik zeytinyağı ve Söke pamuğu Aydın’ın coğrafi işaret tescilli ürünleri ancak konumuz coğrafi işaret tescili alan ürünler değil, bu ürünlerden biri olan Pamuk. Pamuk 2023 yılında 22 lira kilogramdan başlayan fiyatlarla sezonu açmış, sezon sonuna doğru 17-18 liralara kadar gerilemişti. Gerileyen fiyatlar çiftçiyi memnun etmemişti” dedi.
“30 LİRA ALTI ÇİFTÇİYE ZARAR ETTİRECEK”
Konulan fiyatlarda çiftçinin karının olmadığını belirten Dr. Oymak, “Bu yıl geçen yıla göre pamuk maliyetinde yüzde 50'lere varan artışlar var. Yaptığımız çalışmalar pamuk maliyetinin dekarda 17 bin 500 liraya ulaştığını gösteriyor. Bu maliyet hesabının içinde tarla kirası, yıpranma payları ve sermaye faiz giderleri de var. Bu durumda 1 kilogram pamuğun maliyeti 31,90 liraya ulaşıyor. Kendi mülkü araziyi işleyen çiftçinin maliyeti ise 22,80 liradır. Bugün serbest piyasa koşulları içinde pamuk için oluşması beklenen kütlü pamuk fiyatı 22,5 lira civarındadır. Ziraat Mühendisleri Odası olarak yaptığımız çalışmalarda desteklemeler dâhil çiftçinin eline geçen paranın 30 liranın altında kalmaması gerektiğini göstermektedir. Tespit ettiğimiz bu fiyatın içinde çiftçi karı yoktur. Sadece üretimini önümüzdeki yılda da sürdürebilmesi için kıt kanaat yeten fiyattır. 30 liranın altında kalan her fiyat çiftçiye zarar ettirecek ve gelecek yıllarda pamuk üretimini zora sokacaktır” diye konuştu.
“ÇİFTÇİNİN CAN SUYU BİLE DEĞİL”
İki yıl üst üste ekilmeyen tarım topraklarının devlet zoru ile kiraya verileceğini belirten bir yönetmelik yayınlandığını dile getiren Dr. Oymak, “Kısa zaman önce bakanlıktan yapılan açıklamalar pamuk için dekara desteğin 2025 yılı için 472 liradan, bin 244 liraya çıktığı şeklindedir. Her ne kadar önümüzdeki yıl yaklaşık her bir kg için 2,25 lira destek açıklanmış olsa da çiftçinin 2024 yılı için alacağı destek her bir kg pamuk için yaklaşık 1 lira civarındadır. Bu para çiftçi için can suyu bile değildir. Bu nedenle her zaman söylediğimizi tekrarlıyoruz. Bitkisel üretim desteklerinin bir kısmı ekim öncesi o yılın ekim ve bakım maliyetlerinin bir kısmını karşılamak üzere ödenmelidir. Kalan kısmı ise hemen hasattan sonra oluşan piyasa fiyatları ile çiftçinin üretimini sürdürebilmesi için oluşması gereken fiyat arasındaki farkı telafi edecek şekilde hesaplanmış destekler olmalıdır. Aksi takdirde tarımın sürdürülebilirliği giderek kaybolmaktadır ve bu nedenle İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde terkedilmiş tarım toprakları yüzde 30’lar düzeyine ulaşmıştır. Yakın zamanda iki yıl üst üste ekilmeyen tarım topraklarının devlet zoru ile kiraya verileceğine dair yönetmelik yayınlanmıştır. Unutulmamalıdır ki, tarımdan para kazanmak mümkün olmadığında devlet zoru ile kiraya vermek istediğiniz alanları kiralayacak çiftçi de bulunmayacaktır” ifadelerini kullandı.
