Dolandırıcılar insanları zaaflarından yakalıyor / Dolandırıcılığın tek önlemi uyanıklık !
Aydın Hedef Gazetesi'nden Özge Çümlek'in haberine göre; Aydın’ın Çine ilçesinde yaşayan Mustafa Bozdağ’ın, Ekim 2024’te sosyal medya üzerinden tanıştığı bir kadın aracılığıyla Storex adlı bir uygulamaya girmesiyle başlayan dolandırıcılık ağına takılan ilçedeki yaklaşık 500 kişinin mağdur olduğuna ilişkin haberimiz büyük ses getirdi. İnternet ve mobil bankacılık, telefon, sosyal medya ortamlarında kendileriyle iletişime geçip büyük zarara uğradığını belirten çok sayıda vatandaş, dolandırıcılara karşı herkesin uyanık olması gerektiğine dikkat çekti. Aydın Barosuna kayıtlı Avukat İrfan Taş, kimsenin emek sarf etmeden zengin olamayacağını hatırlatarak, “dolandırıcılar artık sınır tanımıyor. İnsanların en zayıf anından yararlanıyor. Sakın zengin olma, kolay yoldan para kazanma vaatlerine kanmayın. Sanal ortamda vatandaşı mağdur edenlerin yakalanması ve hukuki işlem ve takibi oldukça zor” diye uyardı.
KREDİ VERME İLANLARI
Sanal dünyadaki hızlı gelişmelerle kullanılan çeşitli dijital aygıtların kötü niyetli kişiler tarafından kullanılarak dolandırılmasıyla ilgili şikayetlerin arttığını belirten Avukat İrfan Taş, son günlerde iki tür dolandırıcılığın yaygın olduğunu söyledi. Taş, “dolandırıcılar öncelikle kredi çekme imkanının zorlaştığı bu dönemde özellikle kırmızı çizgi yemiş veya puanı yetersiz olan vatandaşları hedef alıyor. Bankaların kopyalanmış sayfalarından veya sosyal paylaşım sitelerinde reklam yoluyla yapılan faizsiz kredi imkanı ilanlarına başvuran vatandaşlar, gerçek çağrı merkezinden arandıklarını düşündükleri için telefonda dolandırılıyor. Böyle bir durumda vatandaşın dolandırıldığını anlamaları için, çağrı merkezi olduğunu düşündükleri dolandırıcıların yönlendirmesiyle para transferleri yapmamaları, telefonda şifrelerini kimseye söylememesi, kaynağını bilmediği mesaj ve mailleri açmaması, kredi imkanı olduğunu düşündüğü bankanın bizzat gerçek numarasını araması gerekiyor veya şubelere gitmesi doğru olacaktır” diye konuştu.
TEHDİT VE KORKUTMA
Diğer dolandırıcılık olayında tanışma sitelerinde veya sosyal paylaşım platformlarında tanıştığı kişilerle yapılan görüşmeler de dolandırıcılara kapı açıyor. Bu görüşmelerde ısrarla telefondaki kadın şahıs yaşının 17 olduğunu vurgulayarak muhabbete başlıyor. Bunun üzerine her iki taraf bir birine özel fotoğraflar gönderiyor. Tabi bu durumda gerçek görüntü gönderen genelde erkek oluyor. Diğer tarafta kadın olduğu düşünülen kişi başkalarına ait görüntü gönderiyor. Genelde bu görüşmeler veya yazışmalar akşamları oluyor. Görüşme sabaha doğru telefonda bittikten sonra tehdit ve korkutmayla yazılan senaryo uygulamaya geçiriliyor. Avukat İrfan Taş bu tür dolandırıcılığın genel yöntemlerini şöyle aktardı: “Kadının (küçük kız) babası olduğunu iddia eden bir erkek, kızıyla görüştüğünü düşündüğü bir ses kaydı atıyor. ‘Sen nasıl 17 yaşında kızımla cinsel içerikli konuşursun’ diyerek gözünü korkutuyor. Savcılığa başvuracağını belirerek çaresiz bırakıyor. Kısa süre sonra dolandırılmaya aday erkeği avukat olduğunu iddia eden biri aramakta ve arabulucu olduğunu isterse şikayetçi olmayı engelleye bileceğini iddia ediyor. Genelde yaşı büyük olan erkekten 50 bin – 100 bin lira istiyor. Cinsel istismar iddiasıyla karşı karşıya kalmaktan korkan genelde evli kişi, olayın ortaya çıkmasından korkan devlet memurları veya her hangi bir vatandaş avukat olduğunu düşündüğü kişinin hesabına para atıyor. Uzlaştırıcı yalanına kanmayın. Çünkü genelde itham edilen cinsel istismar konusu uzlaşma kapsamında değil. Bu durumda hemen tanıdığınız bir avukatı arayarak dolandırılmaktan kurtulabilirsiniz. Unutulmasın savcılığa intikal edilmeyen bir dosyada uzlaştırmacı tarafları aramaz.”
DOLANDIRICIK TÜRLERİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
E-posta ve kısa mesaj dolandırıcılığı, yaygın kullanılan yöntemlerin başında yer alıyor. Bu sayede güven ortamı oluşturup kullanıcıyı adrese tıklaması sağlanıyor; sahte internet adresine yönlendirip kimlik bilgisi ve şifresi elde ediliyor.
Bu yöntemle dolandırıldığını bazı vatandaşlar geç anlıyor. Bankaların internet uygulamalarını taklit eden dolandırıcılar, “İnternet bankacılığınızın süresi dolmuştur”, “mobil uygulamasına buradan girebilirsiniz”, “Kredi kartınızda şüpheli işlem tespit edilmiştir” gibi yaklaşımlarla oltalama (phishing) yöntemi kullanılıyor.
Banka tarafından kısa mesaj veya e-posta gönderildiğini belirten dolandırıcılar, hesabı doğrulamak amacıyla kişisel ve finansal bilgileri istiyor. Bu durumlarda bankaların internet sitesinin adresinin tam yazılıp yazılmadığının kontrol edilmesini istiyor.
SOSYAL MEDYA DOLANDIRICILIĞI
Sosyal medya uygulamalarından kullanıcıyla iletişime geçilerek ve inandırıcı senaryolarla kişilere ait kimlik ve finansal bilgilerini çalmaya yönelik dolandırıcılık türü de yaygın. Özellikle sponsorlu reklamlar kullanılarak ya da kullanıcının arkadaş listesinde bulunan hesabı ele geçirip arkadaşınız gibi davranarak hediye çeki kampanyası katılımı, hediye çekilişi kampanyasına katılım, belirli hesaba para gönderme, kredi kartı puanınızı yetersiz belirterek adınıza kredi çekmek için para gönderme talebi gibi senaryolarla tuzağa düşürülebiliyor.
Öncelikle bankalar sosyal medya hesaplarından ev, araba çekilişi, tahsil edilen masrafların iade edileceği şeklinde ilanlar verilmiyor.
Telefon dolandırıcılığı da yaygın olarak kullanılırken dolandırıcılar, kendilerini polis, savcı, banka personeli gibi meslek gruplarından olduğu izlenimi veriyor. Dolandırıcılar, inandırıcılığı artırmak için arka fonda polis telsizi sesini de veriyor.
Sanal dünyanın hızla gelişmesinden yararlanan kötü niyetli kişiler, casus yazılımlar da geliştiriyor. Güvenli olmayan uygulamaların mobil cihazlara indirilmesi ve kullanılmasıyla zararlı yazılımlar yükleniyor. Böylece kötü amaçlı yazılımlar, cihazın arka planında çalışıp kritik ve hassas bilgilere erişiyor. Zararlı yazılım yüklendiği öncelikle cihazın yavaşlamasıyla anlaşılabilir. Tanımadığınız uygulamalar bulunması aniden donması, aşırı ısınması, pilin hızlıca azalması gibi belirtilerle ortaya çıkıyor.
Bu durumların önüne geçmek için güvenliğinden emin olmadığınız yeni uygulama yüklemeyin, mobil cihazınıza bilinmeyen kaynaklardan yükleme özelliğinin kapalı tutun. Uygulama indirirken daima resmi uygulama mağazalarını kullanın. Cihazınızda zararlı yazılım bulunduğunu düşünüyorsanız servisten kontrol ettiriniz.
MASAK'TAN VATANDAŞA "DOLANDIRICILIK" UYARISI
Mali Suçlar Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanlığı, “hakkınızda MASAK dosyası var” diyerek yanıltıcı ifadelerle iletişime geçtikleri vatandaşları dolandıran kişilere itibar edilmemesi için uyardı.
Vatandaşlara kısa mesaj (SMS) göndererek kendilerini hukuk bürosundan aradıklarını belirten kişilerin MASAK’la ilgili sorunlarını çözebilecekleri vaadinde bulunduğu kaydedildi. MASAK’tan yapılan açıklamada, şu bilgiler verildi:
“Bazı kişiler de kendilerini MASAK çalışanı olarak tanıtıp Başbakanlık nezdinde yürütülen çalışmalar hakkında bilgilendirmek vaadiyle iş fırsatı ve çözüm önerileri sunarak dolandırıyor. Vatandaşlarımızın dolandırıcılık amacı taşıdığı açık olan bu tür asılsız girişimlere itibar etmemesi, bu durumlarda yetkili mercilere başvurmaları gerekir. Böylece muhtemel mağduriyetlerinin önüne geçilmesi mümkündür.”
