Aydın Hedef Gazetesi Muhabiri Murat Tan'ın haberine göre; Germencik’te Moralı ve Söke Argavlı mahalleleri arasında 2 adet Jeotermal Enerji Santrali (JES) ve ve 20’yi aşkın jeotermal kuyu bulunurken, bölgedeki JES’lerden birini sahibi konumundaki HEZ Enerji AŞ’ye ait 2022 yılı Proje Tanıtım Dosyasına (PTD) bakıldığında her iki mahalle arasındaki soğuk su kuyularında yapılan analizlerde normal değerlere göre arsenik 80 bin kat, bor ise 40 bin kat fazla olarak ölçüldü. Aynı bölgede topraklarda yapılan analizlerdeyse normale göre arsenik 70 kat, borsa 45 kat fazla ölçülürken söz konusu bulgular, çevre ve insan sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturmaya başladı. Bölgede yöre sakinleri ve çevre gönüllüleriyle incelemelerde bulunmasının ardından açıklama yapan Germencik Çevre ve Doğa Derneği Sözcüsü Dr. Metin Aydın, bakanlığa verdiği taahhütleri çiğneyerek jeotermal akışkanlarını Naipli Çayı’na salan firmanın çevre suçu işlediği gerekçesiyle ruhsatının iptal edilmesini istedi.
JEOTERMAL AKIŞKAN ÇAYA SALINIYOR
Germencik’te faaliyetlerini sürdüren HEZ Enerji AŞ’nin, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na,’Jeotermal akışkanın çıkarıldığı seviyeye geri re-enjekte edilmesi, su ve toprak kaynaklarına bir damla dahi akışkan bırakılmaması ve havaya yoğuşmayan gaz salınımının yapılmaması’ yönünde taahhütte bulunduğu bilinirken, çevreyi yok sayan uygulamaları yöre sakinlerinin büyük tepkisine neden oldu. Bölgede yapılan incelemelerde, şirketin taahhütlerini yerine getirmediği anlaşıldı. HEZ Enerji AŞ’nin, Naipli Çayı ile paralel seyreden ve bu çayla sonradan birleşen su kanalına künk borular döşeyerek jeotermal akışkanı saldığı tespit edilirken, kanal boyunca yüzlerce metrelik alana kadar uzandığı belirlendi. Germencik Çevre ve Doğa Derneği’nin gerçekleştirdiği saha inceleme ziyaretinde, bölgenin çürük yumurta kokusu ve yoğun duman altında kaldığı da gözlemlenirken, ortaya çıkan acı tablo, firmanın çevresel tahribatını da tüm çıplaklığıyla gözler önüne serdi.
KANUNU HATIRLATTI
15 Aralık günü bölgeye yaptıkları ziyarette HEZ Enerji AŞ’nin verdiği sözleri yerine getirmediğini bizzat tespit ettiklerini açıklayan Germencik Çevre ve Doğa Derneği Sözcüsü Dr. Aydın, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “PTD’da yer alan bölgedeki su ve toprak analizlerinde elde edilen facia niteliğindeki sonuçların tesadüfi olmadığını gördük. HEZ Enerji AŞ Naipli çayına paralel seyreden ve sonradan Naipli çayı ile birleşen su kanalı içine JES santrali ile kanal arasına döşemiş olduğu künk borular ile akışkanları saldığını, ortamın yoğun duman ve çürük yumurta kokusu içinde olduğunu saptadık. Su kanalına baktığımızda kanal içine bırakılan sıcak akışkanların yüzlerce metre uzaklara kadar uzandığı görülmekte idi. Ayrıca HEZ Enerji JES kuyularından bölgeye içinde ağır metal- kimyasal ve radyoaktif madde bulunan yoğuşmayan gazlar bırakılmakta idi. HEZ Enerji AŞ’ye ait jeotermal santral ve kuyulara bakıldığında şirketin Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına verdiği sözleri tutmadığı, sürekli şekilde ‘Çevre Suçu ‘işlediği görülmektedir. Kanuni Mevzuata göre bu çevre suçlarını işleyen şirketin işletme ruhsatının iptal edilmesi gerekir. Biz Çevre Dernekleri ve Aydın’da yaşayan vatandaşlar olarak bu durumdan mağduruz. JES şirketinin işlemiş olduğu çevre suçları nedeni ile kamu kurumlarını acilen görece davet ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“NEFES ALMAKTA ZORLANIYORUZ”
HEZ JES tarafından jeotermal akışkanın Naipli Çayı’na salındığı noktada video mesaj yayımlayarak soruna dikkati çeken Dr. Aydın, açıklamasında, “Şu anda Moralı’da yeni yapılmakta olan HEZ JES’e ait noktada bulunuyoruz. Daha önce belirttiğimiz gibi tıpkı organize sanayi bölgelerinde olduğu gibi jeotermal firmalara reenjekte etmeden direkt çaylara bırakmaktalar. JES künk döşemiş. Naipli Çayı’na akışkanlarını bırakmakta. Yoğun bir duman var görüyorsunuz. Sıcak bir hava var ve köpürmekte. İçinde pek çok ağır metal ve kimyasal ve radyoaktif madde bulunmakta. Bu noktadan itibaren baktığımızda buradan akan çayın ve dereden duman çıktığını görüyoruz. Bu tamamen JES’lerin çaylara, derelere akışkanlarını bırakmasından kaynaklanmaktadır. Şu anda bir çevre suçu işlenmektedir. Gidip sorduğunuzda JES’lere, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na ve Valiliklere, size JES’lerin kesinlikle akışkanlarını derelere, çaylara bırakmadığını söyleyecekler. O şekilde ÇED izin belgesi verecekler. Şu anda biz nefes alamıyoruz. Boğazımızı ağır bir jeotermal akışkanı, kükürt kokusu kapladı. Nefes almakta zorlanıyoruz. Tıpkı aynı Aydın’ın nefes almakta zorlandığı gibi” ifadeleriyle yetkililere seslendi.
