Aydın Hedef Gazetesi'nden Özge Çümlek'in haberine göre; Nazilli Perşembe Pazarı, sadece bir alışveriş noktası değil, aynı zamanda kentin kültürel mirasının en önemli parçalarından biri haline geldi. Perşembe Pazarı, tarih boyunca sadece günlük ihtiyaçların karşılandığı bir mekan olmanın ötesinde, ekonominin ve ilçenin sosyal yaşantısının da merkezini oluşturuyor. Yüzyıllardır devam eden pazar geleneği, Kurtuluş Savaşı mücadelesinde de kritik bir rol oynamasıyla dikkat çekiyor.
Gazeteci Yazar Tülay Türedi, Nazilli ile ilgili kaleme aldığı yazısında perşembe pazarının bilinmeyen tarihi yüzüne ışık tuttu. Tarihe olan merakı ile kaleme aldığı yazılarıyla adından söz ettiren Türedi, Güneyden Haber Gazetesi’nde yer alan “Düşmana Efelik Yapan Kent” başlıklı makalesinde, Nazilli’nin Kurtuluş Savaşı’ndaki rolüne ve Perşembe Pazarı’nın direniş sürecindeki önemine dikkat çekti. Türedi, yazısında bu pazarı, işgal yıllarında sadece alışveriş yapılan bir yer değil, bağımsızlık mücadelesinin de ekonomik ve stratejik bir merkezi olarak tanımladı.
TOPLANTI VE LOJİSTİK MERKEZİ
Yunan işgali sırasında Anadolu’nun her köyünün, her kasabasının bağımsızlık mücadelesinin farklı bir noktasında yer aldığına dikkat çekilen araştırma yazısında gazeteci Tülay Türedi şu ifadelere yer verdi:
“Aydın ili ve özellikle Nazilli bu mücadelede büyük bir stratejik rol oynamıştı. Pazarda yapılan her alışveriş yalnızca günlük ihtiyaçları karşılamakla kalmıyor aynı zamanda direnişin ekonomik temelini sağlıyordu. Yunan kuvvetlerine karşı silah, malzeme ve yiyecek temin etmek amacıyla yapılan anlaşmalar Nazilli Pazarı’nda şekilleniyordu. Bu dönemde Mustafa Kemal Atatürk ve Fevzi Çakmak gibi liderler bölgedeki yerel direniş güçleriyle iletişim halindeymiş. Nazilli yalnızca Aydın ve çevresinin değil aynı zamanda bütün Batı Cephesi’nin lojistik ve stratejik merkezi haline gelmiş. Yunan işgaline karşı halkın direnişi, pazarda yapılan gizli toplantılarla yönlendiriliyormuş. Aydın’ın kurtuluşu için alınan kararlar, buradaki pazarda yapılıyormuş. Bu kararların bir kısmı işgalci kuvvetlerin hareketliliğine dair bilgi alışverişi bir kısmı ise yerel halkın mücadelesine yönelik malzeme teminini içeriyordu.”
“CUMHURİYETİN SESSİZ KAHRAMANI”
Pazarda alınan kararların ve Kuvayi Milliye kahramanlarının uygulamalarının savaşın seyrini değiştirdiğine dikkat çeken Türedi, Aydın ve çevresinin kurtuluş mücadelesinin amacına ulaşmasında kilit rol oynadığının ortaya çıktığını ifade etti. Yazının devamında şu görüşler yer aldı:
”Hem köylüler hem de tüccarlar için önemli bir gelir kaynağı olan bu pazar yerel halkın ekonomiye katkısını artırırken aynı zamanda Cumhuriyet’in temellerinin sağlamlaşmasına da yardımcı olmuştu. Cumhuriyet’in büyümesinin Türk halkının yeniden ayağa kalkışının en mütevazı, en sessiz tanıktır. İşte bu nedenle Nazilli Pazarı Cumhuriyet’in sessiz kahramanı Türk milletinin bağımsızlık ateşinin ilk kıvılcımlarını ateşleyen yer olarak tarih sahnesindeki yerini almıştı.” ÖZGE ÇÜMLEK
