Aydın Hedef Gazetesi'nden Murat Tan'ın haberine göre; Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) tarafından her ay düzenli olarak açıklanan çiğ süt üretim maliyeti temmuzda yükseldi. Güncel yem ve diğer tüm giderlerle birlikte gelirlerin de dikkate alınarak yapılan çalışmaya göre temmuz ayı 1 litre soğutulmuş çiğ süt üretim maliyeti 17,54 TL/lt olarak hesaplandı.
Öte yandan Ulusal Süt Konseyi'nin çiğ süt tavsiye satış fiyatı litre başına 14,65 TL olarak değişmezken, üretici satış fiyatlarının 14 TL altında seyrettiği dile getiriliyor. Mevcut durum üreticilerin anaç hayvanlarını kesime gönderme riskini artırıyor.
SATIŞLAR DÜŞTÜ
Nazilli ve Çevresi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi(ÖRKOOP) Başkanı Ünal Önal, TÜSEDAD'ın açıkladığı çiğ süt üretim maliyetini Hedef Gazetesi'ne doğruladı. Önal, kooperatifin yaptığı hesaplamada maliyetlerin litre başına 15.80 lira ile 17.40 lira arasında değişiklik gösterdiğini vurguladı.
Çiğ süt sektörünün çok büyük sorunlarla karşı karşıya kaldığının altını çizen Ünal Önal, ulusal süt konseyinin referans fiyatını birçok sanayicinin uygulamadığını söyledi. Tarihte görülmemiş bir krizle baş başa kaldıklarını ifade eden Önal, "Çoğu zaman fiyat hesabı bile yapmayıp, sütü pazarlayabilme ya da mamule çevirebilme telaşına kapıldık. Tüketicimizin alım gücünün zayıflaması ve yaz aylarının gelmesi ile turizminden beklenen hareketin de beklenenin çok altında kalması birçok sektör gibi bizlerin de süt ürünleri satışlarını düşürmüş, buna karşın ülkemizde üretilen süt miktarının geçen yıllara göre artması sektörümüzü derinden sarsmıştır" dedi.
ÖDEMELER GECİKTİ
Sütte yaşanan arz fazlalığının üreticilere acı bir tecrübe kazandırdığını ifade eden Önal, "Geçmişte süt talebinin az olduğu kış aylarında ya da baharla beraber sütün arttığı mart ve nisan aylarında yaşanan süt arz fazlalılığı bu yıl martta başlayıp beklenenin aksine her ay daha da artarak yaşanmaktadır. Bu tarihte yaz ortasında sütün satılamadığı ilk yıl olarak hepimize acı bir tecrübe yaşatmıştır. Şu an ülkemizde özellikle sanayiden uzak ve süt üretiminin bol olduğu Aydınımız da dahil, Konya, Karaman, İzmir, Denizli, Muğla, Niğde, Burdur, Afyon,Isparta, Nevşehir gibi illerde 100 litre üretilen sütün yaklaşık 20 litresi (yüzde 20’si) aylardır satılamamakta ve bir şekilde bizler gibi birlik, toplayıcı, süt müteahhitleri tarafından peynir, toz ya da teleme yapılarak bir şekilde zararına da olsa stoklanmakta ya da pazarlanmaktadır. Ülkemizin birçok yerinde ve bölgemizde toplama süt fiyatları bu 5 ay içinde 7-8 liraya kadar düşmüş çünkü toplayıcı satamadığı sütü toz yaptırsa 140 liradan, kremayı 70 liradan 3.20-3.30 yağ oranı ile bu fiyatlara tekabül edebilmektedir, yine bir çok bölgede süt ödemeleri gecikmeye uğramıştır" ifadelerini kullandı.
SEKTÖR KARA KARA DÜŞÜNÜYOR
Bakanlığa defalarca başvuru yaptıklarını söyleyen Önal, süt üreticileri için zararına da olsa alıma devam ettiklerini açıkladı. Kooperatifin her zaman üreticilerin yanında olduğunu vurgulayan Ünal Önal, "En çok toplama süt dediğimiz kendi tankı olmayan küçük işletmelerin sütlerini toplayıp değerlendiren kooperatif olarak zararına da olsa mart ayı başından beri bir şekilde hemen hemen hiçbir üreticimizi ve süt topladığımız mahallelerimizi bırakmadan bugünlere geldik. Zarar ettik, sabrettik, anlatmaya çalıştık, kalite arttırma çalışmaları yaptık ve bugün tüm sütümüzü pazarlayan ve ödeme gecikmesini de asgariye indirmiş bulunmaktayız. Bölgemizde ve ülkemizde birçok süt toplayıcısı özellikle satılamayan toplama sütleri bırakırken biz bırakmadan bir şekilde idare ettik. 5 aylık zorluktan sonra bakanlığımızdan 26 Temmuzda başlayan ve günlük 65 ton süt kotası alarak bu sütleri değerlendirmeye ve şu an bölgemizde satılamayan sütleri de alarak üreticilerimize fayda yaratmaktayız. Ülkemizdeki genel ekonomik şartların geçen yıla göre çok değişmesi, maliyetlerin artışı, faizlerin yüksekliği, yurt dışından gebe düve alımının hala devam ediyor olması, yurt dışında süt ve süt tozunun ülkemizden daha ucuz olması tüm süt sektörünü önümüzdeki günler içinde kara kara düşündürmektedir" şeklinde konuştu.
"İTHALAT DURDURULSUN"
Olumsuzluklara şimdilik çözüm ürettiklerini açıklayan Önal, "Bu olumsuz tabloyu kooperatif olarak bakanlığımızdan süt kotası alarak şimdilik biz çözdük. Ancak sektörümüzde bizim tespitimiz şu an üretimin en az olduğu günlerde dahi yaklaşık yüzde 15 sütün; ya bir an önce sanayiciye yurt dışında daha ucuz olduğu için süt tozu ihracat desteği verilerek fazla sütün süt tozuna dönüştürüp yurt dışına satışının sağlanması, yine yurt dışından aylardır gelen gebe düve ithalatının derhal durdurulması gerekiyor. Çünkü bu gelen düveler 3 ay sonra süt vermeye başlayıp sisteme girmektedir. Geçen yıla göre hayvan sayısının artması ve süt üretiminde fazlalılığın sebeblerinden biri de budur. Yurt içi satışlarının geçen yıllar gibi olabilmesi içinse tüketicinin alım gücünün arttırılması (asgari ücret ve emekli maaşı gibi tüketicilerimizin gelirlerinin arttırımı) ya da mamul fiyatlarının (raf satış fiyatlarının) Ticaret Bakanlığımızca kontrolü şarttır, çünkü üreticiden alım fiyatı ile raf fiyatı arasında çok büyük farklar bulunmaktadır. Sadece süt ve süt ürünleri değil tümüyle düşmesi, tüm sektörler gibi bizim sektör için de ticaretin hareketlenmesi için sanayicinin stok maliyetlerinin düşmesi için de faizlerin düşmesi gerekmektedir. Alınacak bu önlemler temel gıda enflasyon oranını da aşağı çekecektir. Bunlar sağlandığında süt sektörümüz gibi tüm sektörler daha verimli ve işler hale gelecektir" dedi.
