Ülke için önemli hububatlardan olan buğdayın hasadı bu sene Aydın’da mevsim şartlarından dolayı 15 gün erken başlayacak. Hasat öncesi çiftçiler ise TMO’dan gelecek fiyatlarla prim desteğinin ne yönde olacağına dikkat kesildi. Aydın Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu ve Efeler Ziraat Odası Başkanı Mehmet Kendirlioğlu, çiftçilerin beklentisinin 15 lira olduğunu belirtti.
Çiftçilerin bu beklentisinin akaryakıt, işçilik, gübre ve tohum gibi girdi maliyetlerinin artmasından dolayı oluştuğunu belirten Kendirlioğlu, Aydın’ın buğday hasadı yapan ilk illerden biri olduğunu da dile getirdi. Erken hasattan dolayı rekoltede bir miktar düşüş olabileceğini öngördüğünü aktaran Söke Ziraat Odası Başkanı Mustafa Tanyeri ise bu sezon 10 lira 70 kuruş bir maliyetin olduğunu belirtti.
“AYDIN İLK HASADI YAPAN YERLERDEN BİRİ”
Türkiye'de buğday hasadının Adana, Mersin, Aydın ve Muğla'da başladığını belirten Kendirlioğlu, “Buğday hasadı ilk bizim buralardan başlıyor. İç Anadolu ve Doğu Anadolu'ya doğru gidiyor. Biz Aydın olarak ilk hasat yapan yerlerden biriyiz. Bu senede mevsimlerden kaynaklı 10-15 günlük bir erkencilik öngörülüyor. Normal şartlarda bizim buğday hasadımız haziranın ilk haftasında başlar. Haziranın 15-20'lerinde biter. Yani ortalama bizim hasat tarihimiz bunlardır. Fakat bu sene mayısın 20'lerinde hasat başlayacak. Haziranın 10'larına doğru da Aydın’da hasat biter diye tahmin ediyoruz. Bizim hasadımız yaklaşık 20-25 günlük bir dönemde hızlıca bitiyor. Belki o kadar bile, o aralıkta bile olmayabiliyor. Geçen sene tabii toprak mahsulleri ofisi piyasadan daha farklı bir fiyat açıkladığı için yani piyasada 5 ile 6 lira arasında fiyat değişirken primle beraber Toprak Mahsulleri Ofisi'nde 9 lira 25 kuruş civarında bir fiyat verildi. Bu da tabii Toprak Mahsulleri Ofisi'ni fiyat anlamında cazip hale getirdi.
Aydın’da da geçen sene bir hayli buğday ekimi olmuştu ve bütün çiftçilerimiz Toprak Mahsulleri Ofisi'ne yönelince oradaki alımla ilgili randevu sistemiyle ilgili sıkıntılar yaşandı. Geçen sene yine yağmurlu geçen haziran ayı vardı. O hava şartlarından da kaynaklı gecikmeler oldu. Ancak sonuç itibariyle üreticimiz ellerinden geldiği kadar Toprak Mahsulleri Ofisi'ne verdi ki bu gayet doğal arada çünkü 3 lira gibi ortalama bir fiyat farkı vardı. Bu sene de yine Toprak Mahsulleri Ofisi'nden bir fiyat açıklaması bekleniyor. Genelde fiyatlar Toprak Mahsulleri Ofisi’nin tutumuna göre belirleniyor. Yani TMO bir denge şeklinde değerlendirilebilir burada fiyat politikası açısından. Alım politikaları ne şekilde olacak? Yine randevu sistemiyle mi olacak? Yine kaç yer açılacak yani alım merkezi olarak? Bunlar şu anda henüz belli değil. Bununla ilgili biz gerektiği gibi gereken yerlere bilgilendirme yaptık. Yani bir an önce eğer Toprak Mahsulleri Ofisi alım yapacaksa ön hazırlığı bugünden itibaren yapması gerektiğini belirttik. Zaten bunları bizim belirtmemize de gerek yok. Toprak Mahsulleri Ofisi'nde kendine göre bir rutin işleyiş var” dedi.
“150 BİN DÖNÜM BUĞDAY EKİMİ SÖZ KONUSU”
Buğdayın Türkiye için önemli bir ürün olduğunu dile getiren Başkan Kendirlioğlu, “Buğday gıda anlamında olmazsa olmaz ürünler arasında yer alıyor. Biliyorsunuz Rusya-Ukrayna Savaşı'nda ne kadar değerli olduğu net olarak ortaya çıktı. Buğday bizim ülkemiz için de çok değerli. Takriben ülkemizde 20 milyon ton civarında ortalama bir buğday üretimimiz var. Bu Aydın’da ise takriben 100 bin dönüm ile 200 bin dönüm arasında buğday ekimi gerçekleşiyor. Bu yılda yine tahmin ediyorum 100-150 bin dönüm arasında bir buğday ekimi söz konusu. Bu da 70 bin tonla 100 bin ton arasında bir buğday demek. Bunlar tahmini ve öngörü şu anda ne kadar olacağını bilemiyoruz. Biz 500 kilo üzerinden ortalamayı söylediğimizde bu rakamlar çıkıyor. Bazen bu rakamların biraz altında biraz da yukarısında hasat gerçekleşebiliyor. Şu anda çiftçimizin beklentisi kiloda 15 liralar civarında. Çünkü girdi maliyetleri bir hayli arttı geçen seneye göre gerek akaryakıt fiyatları gerek işçilik, gübre, tohum bunlar bir hayli artış gösterdi. Bu o artışlar oranında çiftçimiz tabii geçen sene 9 lira 25 olan fiyatın üzerine takriben yüzde elli, yüzde altmış civarında bir fiyat eklediğimizde 14-15 liralar gibi bir fiyat olması gerekiyor geçen sene o 9 lirasına ulaşabilmesi için. Böyle bir beklentimiz var çiftçiler anlamında. İnşallah bu beklentiler gerçekleşir, buğday üreticilerimiz de emeğinin karşılığını alır. Aydın'da buğday üretimi yine tahminen söylüyorum 100-150 bin ton civarında gerçekleşir diye tahmin ediyoruz. Yani 150-200 bin dönüm civarında bir ekim olduğunu tahmin ediyoruz. Çünkü buğday ekimi yapılıyor ancak üreticilerimizin bir kısmı da bunu kaba yem olarak kullanıyor. Yani daha hasat olmadan kuruya kalmadan yeşil ot olarak da değerlendirebiliyor. Onun için biz tahmin olarak söylüyoruz. Ekim alanları üç aşağı beş yukarı belli ama bunun ne kadar kuruya kalacağını bilemiyoruz yani o açıdan sadece tahmin olarak konuşuyoruz. Dolayısıyla bu kadar bir beklentimiz varsa tahmin ediyorum yine dediğim gibi 70 ile 100 bin ton civarında bir beklentimiz var. Fiyatlar da 15 lira civarında yine bekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
“10 LİRA 70 KURUŞ MALİYETİMİZ VAR”
Buğdayın fiyatının 15 lira olmasını talep eden Söke Ziraat Odası Başkanı Tanyeri, “Buğday fiyatını bu sene primle beraber 15 lira olarak bekliyoruz. TMO, Tarım ve Orman Bakanlığı’mız ve Sayın Cumhurbaşkanımız her sene fiyatı belirliyor. Zaten bin lira destek alıyoruz ama en az 14 lira olması gerekiyor. Çünkü 10 lira 70 kuruş bir maliyetimiz var. Primle beraber en az 15 lira olması gerekiyor” şeklinde konuştu.
“HASAT EDİLMEDEN REKOLTENİN NE OLACAĞINI TAHMİN EDEMİYORUZ”
Erken hasattan dolayı buğday rekoltesinde bir miktar azalma olabileceğini öngördüğünü dile getiren Başkan Tanyeri, şu ifadeleri kullandı: “Tabii ki hasat edilmeden bilemeyiz ama geçen yıllara göre 1 hafta 10 gün erken hasat edilecek. İnşallah verim kaybı yaşamayız. Tabii hasat edilmeden rekoltenin ne olacağını tahmin edemiyoruz ama tabii hasat erken olacak o yüzden de rekoltede bir miktar düşüş olabilir diye tahmin ediyoruz. İnşallah olmaz ama geçen yıla göre bir 10 gün önce hasat yapılacak bu sene. İnşallah verim kaybı yaşamayız.”
