Aydın'da 1926 yılında inşa edilen ve Cumhuriyet tarihinin en eski okulları arasında yer alan Şehit Cafer İlkokulu, yaklaşık bir asırlık eğitim geçmişiyle dikkat çekiyor. Vatandaşların ve devletin katkılarıyla kurulan okul, adını Yunan işgali sırasında o bölgede şehit edilen Cafer Efe’den alırken, ilk mezunlarını 1929 yılında verdi.
OKULDAN İSMET SEZGİN DE MEZUN OLDU
İlk yapıldığında iki katlı olarak inşa edilen okul binası, 1930'lu yıllarda tadilat sürecinden geçerken, 1952 yılındaki depremde zarar görmesi üzerine de geniş kapsamlı bir onarımla sil baştan yenilendi. Uzun yıllar boyunca eğitim veren bu tarihi kurumdan, Türkiye’nin önemli siyasetçilerinden İsmet Sezgin de mezun oldu. Başbakan yardımcılığının yanı sıra farklı dönemlerde Gençlik ve Spor, Maliye, İçişleri ile Milli Savunma Bakanlığı görevlerini üstlenen Sezgin, TBMM’de başkanlık da yaptı. Aydın Belediye Başkanlığı da yapan ve farklı dönemlerde milletvekilliği görevi de alan Sezgin, tarihi okulun sıralarında eğitim aldı. Okuldan ayrıca bir çok ünlü akademisyen ve devlet adamı da mezun oldu.
1995 YILINDA YENİ BİNAYA GEÇİLDİ
1995 yılında devlet desteğiyle 18 derslikli yeni binasında eğitim vermeye başlayan Şehit Cafer İlkokulu, Cumhuriyet'in ilk yıllarından günümüze taşıdığı eğitim geleneğini sürdürerek Aydın'ın eğitim tarihindeki yerini korumaya devam ediyor.
CAFER EFE KİMDİR?
Sökeli Cafer Efe, 1885 yılında Girit Adası’nda dünyaya geldi. Ancak, adadaki Rumların baskıları nedeniyle ailesiyle birlikte Türkiye’ye göç etmek zorunda kaldı ve Söke’ye yerleşti. Ege Bölgesi’nin Yunan işgaline uğramasıyla birlikte, Cafer Efe, milli mücadelede aktif rol almaya karar verdi. Kendi çetesini kurarak Yunan ordusuna ve yerel Rum çetelerine karşı mücadeleye katıldı.
CAFER EFE OLARAK ÜN KAZANDI
Yunan işgali altında halk büyük acılar çekiyordu. İzmir’den başlayarak Aydın’a kadar uzanan işgal sürecinde, Yunan askerleri, çeşitli işkencelerle halkı yıldırmaya çalışıyordu. Acımasızlıklar karşısında halk, dağlarda toplanarak direniş grupları oluşturmaya başladı. Cafer Efe de bu dönemde gördüğü zulümlerden etkilenerek evinden ayrılıp dağa çıktı ve burada kendine bağlı "kızanlar" denilen gönüllü savaşçılar edindi. Söke ve çevresinde kısa sürede ün kazandı ve "Cafer Efe" olarak tanındı.
GERMENCİK’TE İHANETE UĞRAYIP ŞEHİT DÜŞTÜ
19 Temmuz 1919 tarihinde Cafer Efe, İzmir’den Aydın’a geçecek olan ve Yunan askerlerini taşıyan bir trenin bilgisini aldı. Bu treni durdurarak düşmana büyük bir darbe indirmeyi amaçlayan Cafer Efe, Germencik İstasyonu yakınlarında pusu kurma planı yaptı. Yanında kızanlarıyla birlikte yola çıkan Cafer Efe, Karaağaçlı Köyü yakınlarında Çerkez Ahmet adında biriyle karşılaştı ve planını onunla paylaştı. Çerkez Ahmet, Yunan ordusunun tarafındaydı. Cafer Efe, Ahmet’i de vatanperver bir yoldaş olarak görmüştü, fakat bu güveni, onu acı bir sona sürükleyecekti. Cafer Efe ve kızanları, Germencik İstasyonu’nun kuzeybatısındaki bir dere boyunda pusu için yerlerini almaya çalışırken, aniden Yunan askerlerinin silahlı saldırısına uğradılar. Çerkez Ahmet’in ihanet ettiğini anlayan Cafer Efe, kızanlarına cesaret vermek amacıyla ayağa kalkıp bir nara attı. Ancak, bu cesur çıkışı onu açık hedef haline getirdi. Yunan askerleri tarafından defalarca kurşunlanan Cafer Efe, kanlar içinde yere yığıldı ve şehit düştü.
BAŞI ATİNA’DA SERGİLENİYOR
Cafer Efe’nin şehit düştüğünü gören kızanları, onun cansız bedenini orada bırakmak zorunda kaldı ve geri çekildi. Yunan askerleri ise Cafer Efe’nin cesedini ele geçirdi. Halkın direncini kırmak ve moralini bozmak isteyen Yunan subayları, Cafer Efe’nin başını kesip bir sırığa geçirdiler ve köy köy dolaştırdılar. Bu vahşet gösterisi, Yunan işgalinin korkutucu yüzünü bir kez daha halkın gözleri önüne serdi. Cafer Efe’nin başı, şu an Atina’daki bir askeri müzede sergileniyor. Cafer Efe’nin şehadeti, Ege Bölgesi’nde büyük bir üzüntüye ve aynı zamanda kahramanlık hikayesi olarak Türk milletinin hafızasında yer etti. Germencik’te düşmana karşı kahramanca çarpışarak hayatını kaybeden bu yiğit efe, milli mücadele destanının en unutulmaz isimlerinden biri oldu.
ADI BİRÇOK YERE VERİLDİ
Cafer Efe’nin anısını yaşatmak amacıyla Germencik’te şehit düştüğü yere “Şehit Cafer İlkokulu” yapıldı. Söke’de de bir sokağa adı verildi ve heykeli dikildi. Onun kahramanlık hikayesi, halk ozanlarının dilinde türkülerle destanlaştı.
CAFER EFE DESTANI TÜRKÜSÜ
Cafer de efem derler adıma
Namım da salmış yüce dağlara
Cafer de efem derler adıma
Namım da salmış yüce dağlara
Kurşunda atmış zalim çadıra
Kurşunda atmış zalim çadıra
Efem de efem Cafer de efem
Efeler içinde yiğit de efem.
Efem de efem Cafer de efem
Efeler içinde yiğit de efem.
Yiğitler oturur çayırda çimene
Mavzerler çatılır ateşin üstüne
Yiğitler oturur çayırda çimene
Mavzerler çatılır ateşin üstüne
Var mıdır yiğitte efemin üstüne
Var mıdır yiğitte efemin üstüne
Efem de efem Cafer de efem
Efeler içinde yiğit de efem.
Efem de efem Cafer de efem
Efeler içinde yiğit de efem.
Duruldu toplar Germencik içinde
Vuruldu efem Öğleyi geçende
Duruldu toplar Germencik içinde
Vuruldu efem Öğleyi geçende
Nice de efeler peşinden gelir
Nice de efeler peşinden gelir
Efem de efem Cafer de efem
Efeler içinde yiğit de efem.
Efem de efem Cafer de efem
Efeler içinde yiğit de efem.
