Aydın Hedef Gazetesi'nden Murat Tan'ın haberine göre; T.C. Sayıştay Başkanlığı Söke Belediyesi’nin 2023 yılı denetim raporunu kamuoyunun bilgisine sundu. Denetim raporunda, mali tablo ve taşınır yönetiminden ihale süreçlerine kadar birçok alanda çarpıcı bulgulara yer verilirken, mali yönetimle ilgili temel sorunlara da dikkat çekildi. Raporda, elden çıkarılacak stoklar ve maddi duran varlıklar hesabıyla birikmiş amortismanlar hesabının birbirine eşit olmaması, mali duran varlıklar için enflasyon düzeltmesi yapılmaması gibi mali tablolardaki yanlışlıklar da ‘Denetim Görüşünün Dayanağı Bulgular’ arasında yer aldı. Ayrıca, taşınır mal yönetiminde mevzuata aykırı uygulamaların yanı sıra bazı taşınırların demirbaşlar hesabına kaydedilmediğinin de belirtildiği raporda, toplamda 13 bulguya yer verilmesi dikkat çekici bulundu.
MALİ TABLOLARDA HATA DEVAM EDİYOR
‘Denetim Görüşünün Dayanağı Bulgular’dan olan ‘Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ile Birikmiş Amortismanlar Hesabının Birbirine Eşit Olmaması’ ile ilgili olarak raporda yer alan açıklamada, “Yapılan incelemede idarenin 2023 yılsonu bilançosunda; 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıkları Hesabının 1.415.493,44 TL ve 299-Birikmiş Amortismanlar (-) Hesabının 1.115.303,21 TL olduğu, böylece Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilen varlıkların amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamı için yıl sonunda amortisman ayrılmaması suretiyle 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabı ile 2023 Faaliyet Sonuçları Tablosunda 630-Giderler Hesabı (1.415.493,44-1.115.303,21) 300.190,23 TL eksik tutarlarla yer aldığı görülmüştür. Bu nedenle 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamı için yıl sonunda amortisman ayrılarak gider yazılması gerekmektedir. Kamu idaresinin cevabında 12.02.2024 tarih ve 1262 no.lu yevmiye kaydı ile düzeltme işlemi gerçekleştiği belirtilmiş ise de yılı geçtikten sonra düzeltme yapıldığı için 2023 yılına ait mali tablolarda hata devam etmektedir” ifadelerine yer verildi.
HARCAMA KONTROL YETKİLİSİ KİM?
Bulgular arasında, “Harcama Birimi Taşınır Kontrol Yetkilisi Olarak, Başka Harcama Birimindeki Personelin Görevlendirilmesi” de yer alırken, raporda konuya ilişkin olarak, “Yapılan incelemede belediyenin tüm harcama birimlerinde (iki birim hariç) harcama yetkililerince taşınır kontrol yetkilisi olarak kendi birimleri dışından, destek hizmetlerinde kadrosu bulunan bir personelin görevlendirildiği görülmüştür” denilirken, söz konusu personelin kim olduğuysa büyük merak uyandırdı.
MÜZE VE KİTAP EVİNDE USÜLSÜZLÜK SAPTANDI
‘Taşınır Sicil Numaralarının Taşınırlar Üzerinde Yer Almaması’ ile birlikte ‘Müze Defteri ve Kütüphane Defterinin Tutulmaması, Demirbaşlar Hesabının Gerçeği Yansıtmaması’nın da yansıdığı raporda, müze olarak işletilen Fatma Suat Orhon Müze ve Sanat Evi ile Söke Belediyesi Prof. Dr. İlber Ortaylı Kitap Evi’nde müzelerde sergilenen veya sergilenmek üzere muhafaza altında bulundurulan taşınırlar için tutulması istenilen Müze ve Kütüphane Defterinin tutulmaması ve bilançoda demirbaşlar hesabına kaydedilmemesi de saptanan usulsüzlük olarak dikkati çekti.
İHALE MEVZUATINA AYKIRI İŞLEMLER DİKKAT ÇEKTİ
Denetim raporunda, belediyenin faaliyetlerinde mevzuata aykırı uygulamaların yaygın olduğu da görülürken, ‘Diğer Bulgular’ da madde madde sıralandı. Bulgular arasında Söke Belediyesi’nin ortağı olduğu X Sanayi, Ticaret, İnşaat, Hizmet, Madencilik, Tarım ve Hayvancılık Yatırımları AŞ’ye sermaye artışı amacıyla üzerine intifa hakkı(işletme hakkı) tesis edilen taşınmazların tapu siciline tescil ettirilmediğinin görüldüğüne de vurgu yapılırken, ihale süreçlerindeki usulsüzlüklere yer verildi. Söke Belediyesince bazı mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin, ihale mevzuatında yer alan ihale usulleri yerine, kısımlara bölünerek 4734 sayılı Kanunun 22/d maddesi kapsamında doğrudan temin yolu ile tedarik edildiğine dikkat çekilen raporda, doğrudan temin usulü ile yapılan ve gerçekleştirilmesi belli süreyi kapsayan hizmet alımları işlerinin bazılarında yüklenici ile idare arasında sözleşme düzenlenmediğine de vurgu yapıldı.
TOPLU SÖZLEŞME MEVZUATA AYKIRI
‘Doğrudan Temin Usulüyle Yapılan Mal ve Hizmet Alımlarının Kamu İhale Kurulunun Uygun Görüşü Olmadan Yüzde On Limitini Aşması’, ihale usulüyle yapılan alımlarda hakedişlerin ödenmesi sırasında Sosyal Güvenlik Kurumuna ilişkin borç sorgulamasının yapılmamasına da detaylarıyla yer verilen raporda, sürekli alım konusu malzemelerde muayene ve kabul işlemlerine dair düzenlemelerin yapılmadığı, uzun süreli alımlara ait ara teslimlerde ise kabul raporu düzenlenmeden ödemelerin yapıldığı da yer aldı. Telekomünikasyon altyapı ve şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı bedellerinin tahakkuk ve tahsil edilmemesi, Söke Belediyesi ile Tüm Yerel Yönetim Çalışanları Sendikası (TÜM YEREL-SEN) Şubesi arasında akdedilen toplu sözleşmede mevzuata aykırı olarak düzenlemeler yapılmasının da bulgular arasında gösterildiği raporda ayrıca Denetim için Sayıştay’a sunulması gereken belgelerin zamanında verilmediği de belirtildi.
ARIKAN’IN MALİ VE İDARİ YÖNETİM EKSİKLİĞİ BELGELENDİ
Sayıştay raporu, geçtiğimiz yıl meclis üyeleri arasından seçilerek başkan vekili olan ve geride kalan 31 Mart’taki yerel seçimleri kazanarak bu kez seçimle iş başına gelen Arıkan’ın, mali ve idari yönetim açısından ciddi eksikliklere sahip olduğunu açık seçik ortaya koyarken, belediyede mevzuata aykırı uygulamaların yaygın olduğunu da gözler önüne serdi. Kamuoyuyla paylaşılan raporda yer alan bulgulara göre, özellikle ihale süreçlerindeki şeffaflık eksikliği, sosyal denge sözleşmelerindeki uygunsuzluklar ve kamu alacaklarının tahsil edilmemesi, belediyenin kamu kaynaklarını etkin ve yasal bir şekilde yönetemediğini de açığa çıkardı.
Sayıştay’ın söz konusu bulguları, Söke Belediyesi’nin raporda belirtilen eksiklikleri hızla gidermesi, kamu yararına uygun bir yönetim anlayışı geliştirmesi ve sorumluluk almasının gerekliliğini de ortaya koydu. Raporda yer alan bulgular, yalnızca teknik ihlallerden ibaret olmamalarıyla da dikkat çekici bulunurken, söz konusu sorunların uzun vadede kamu kaynaklarına zarar verme potansiyeliyse kafalarda soru işaretleri doğurdu.
Sayıştay Raporu ayrıca Söke Belediye Başkanı Arıkan’ın bulgular ışığında şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine öncelik verip vermediği konularındaysa ciddi endişelere yol açtı.
