Aydın Hedef Gazetesi Muhabiri Murat Tan'ın haberine göre; TİHEK tarafından geçtiğimiz yıl Eylül ayında kabul edilen ‘Aydın Kuşadası Sahil Güvenlik Karakol Komutanlığı Göçmen Bekleme Alanı Ziyaret Raporu’nda, 17 Nisan 2024 tarihinde gerçekleştirilen ziyarete ilişkin yer verilen önemli tespitler, gözlemler ve görüşmeler kamuoyuyla paylaşıldı. Kuşadası’nda 2019 yılında inşa edilerek aynı yıl faaliyetlerine başlayan iki katlı komutanlık hizmet binasında yer alan göçmen bekleme alanının koşulları ve düzensiz göçmenlerin durumu, raporda detaylı bir şekilde ele alınırken, bazı eksikliklere de dikkat çekildi.
“BOT BATMAK ÜZEREYKEN KURTARILDILAR”
Raporda en dikkat çeken konuysa Yunan güvenlik güçlerinin Türk Sahil Güvenlik personeli tarafından Ege Denizi’nden kurtarılan göçmenlere yönelik sergilediği insanlık dışı tutum oldu. Ziyaret esnasında komutanlıkta bulunan tüm düzensiz göçmenlerle birebir yapılan görüşmeler ışığında şu ifadelere yer verildi; “Gece bir botla denize açıldıkları, Yunanistan sınırında yüzü kar maskeli kişiler tarafından yakalandıkları, ormanlık bir alana çıkarıldıkları, daha sonra bir tekneye alınarak denizin ortasına götürüldükleri, fiziksel şiddete maruz kaldıkları, üzerlerinde bulunan nakit para, telefon, kimlik vs. eşyaya ve bazılarının da ayakkabısına el koyulduğu, eşyaların bir kısmının denize atıldığı daha sonra da parçalanmış bir şişme bota bindirilerek ölüme terk edildikleri ifade edilmiştir.
Düzensiz göçmenlerden birinin saklamayı başardığı telefonla (Karakol Komutanı tarafından geri itmelerde Yunan sahil güvenlik güçlerinin göçmenlerin kurtarılması için Türk Sahil Güvenliğini arayabilmeleri amacıyla bilerek göçmenlere bir telefonu bıraktığı/ görmezden geldiği ifade edilmiştir.) 112 Acil Çağrı Merkezini arayarak yardım istediği, Türk Sahil Güvenlik personelinin bota 10 dakika içinde ulaştığı belirtilmiştir. Düzensiz göçmenler tarafından Türk Sahil Güvenlik personeli kendilerine ulaştığında botun suyla dolduğu ve batmak üzere olduğu ifade edilmiştir”
EK BİNA TAHSİSİ GEREKİYOR
Raporda, Kuşadası ilçe merkezindeki komutanlık binasının giriş katında bulunan 30 metrekarelik tek bir göçmen bekleme alanı mevcut olduğuna değinilirken, ziyaret sırasında 13’ü Afganistan, 2’si İran uyruklu olmak üzere toplam 15 düzensiz göçmen bulunduğu ve göçmenlerin 8’i erkek, 2’si kadın ve 5’i 18 yaş altı erkek çocuklardan oluştuğu belirtildi.
2024 yılı başından 17 Nisan’a kadar bekleme alanında 500 erkek, 344 kadın, 286’i 18 yaş altı erkek çocuğu ve 229’uysa 18 yaş altı kız çocuğu olmak üzere toplam bin 359 düzensiz göçmenin tutulduğu bilgisine yer verilirken, alanın kapasitesinin yetersiz olduğuna vurgu yapıldı. Yaz aylarında bazı günler 250’ye yakın göçmenin aynı dar alanda barındırıldığının ifade edildiği raporda, mevcut hizmet binasına ek olarak karakol komutanlığına yakın ek bir binanın ya da alanın tahsis edilmesi gerektiğine de işaret edildi.
HASTANEYE SEVKLERİ SAĞLANIYOR
Bulaşıcı hastalığı bulunan düzensiz göçmenlerin Kuşadası Devlet Hastanesine intikal ettirildiği, gerekli tedavilerinin ardından gruptan ayrı tutuldukları ve vaka yaşanması durumunda karakol hizmet binasının tamamının bulaşıcı hastalıklara karşı ilaçlandığının yer aldığı raporda ayrıca şu bilgiler aktarıldı; “Kullandığı ilaçları yanında bulunan düzensiz göçmenlerin ilaç saatlerinde ilaçlarını kullanabildikleri, ilaç kullanması gerektiğini ve ilaçlarının yanında olmadığını beyan eden düzensiz göçmenlerin ise Kuşadası Devlet Hastanesi Acil Servis’e sevk edilerek hekim tarafından uygun görülen reçete üzerinden ilaçların temin edildiği ve kullanımlarının sağlandığı belirtilmiştir”
KUŞADASI BELEDİYESİ HER HAFTA İLAÇLAMA YAPIYOR
Bekleme alanındaki fiziki koşullar da raporda dikkat çekti. Rapora göre, alanda sabit oturma yerleri bulunsa da bu yerlerin yeterli olmadığı ve göçmenlerin battaniyeleri yere sererek oturmak ya da uyumak zorunda kaldığı gözlemlendi. Uluslararası Göç Örgütü (IOM) tarafından temin edilen battaniyelerin her yeni gelen göçmene kullanılmamış olarak verildiği ve sonrasında imha edildiğinin de belirtildiği raporda, tuvalet ve lavabo mevcut olsa da banyo bulunmaması, sıcak suyun olmaması, engelli bireylere uygun düzenlemelerin eksikliği ve hijyen sorunları da öne çıkan eksiklikler arasında yer aldı.
Tuvalet kağıdı, kağıt havlu ve çöp kutusu gibi temel malzemelerin bulunmadığı, alanın kötü koktuğu ve temizlik ihtiyacı olduğunun aktarıldığı raporda, komutanlık alanın günlük temizlendiği ve haftada bir haşere ve bulaşıcı hastalık oluşma riskine karşı Kuşadası Belediyesi tarafından ilaçlama yapıldığı da belirtilirken, genel temizlik durumununsa yetersiz olduğuna değinildi.
ALTERNATİF GIDA SUNUMU VURGUSU
Göçmenlerin yemek ve su ihtiyacının Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği (SGDD/ASAM) tarafından karşılandığı bilgisinin de paylaşıldığı raporda, üç öğün kumanya şeklinde verilen gıdalar arasında bisküvi, konserve, meyve suyu, pet şişe su ve meyveli kek bulunduğu ancak diyabet veya çölyak gibi özel diyet gerektiren durumlar içinse alternatif gıda sunulmadığı bildirildi. Rapora göre, ziyaret sırasında göçmenler, sabah öğününün henüz verilmediğini belirtirken, idareyse göçmenlerin gece denizden kurtarılıp uyudukları için kumanya dağıtımının uzadığını aktardı.
GÖÇMENLER KOMUTANLIK PERSONELİNDEN MEMNUN
Ziyaret sırasında, Yunan güvenlik güçleri tarafından denizde yakalandıktan sonra dövüldüğü, tüm eşyaları alındıktan sonra bırakıldığını ifade eden ve burnu kırık olduğu hekim raporuyla tespit edilen bir göçmenin hastaneye sevk edildiği de rapora yansırken, ilaç kullanan bazı göçmenlerinse durumlarının yeterince sorgulanmadığı, bir göçmenin mide koruyucu ilacına erişemediği bilgisine yer verildi. Söz konusu durum Komutanlığa iletilerek düzensiz göçmenlerin alana gelir gelmez sağlık durumu ve ilaç kullanımının sorgulanması hususunun da bundan sonra iş akışına ekleneceği belirtildi.
Rapora göre, görüşme gerçekleştirilen düzensiz göçmenlerin tamamı komutanlık personelince kendilerine yönelik herhangi bir kötü muamele veya sözle olumsuz bir tutumla karşılaşmadıklarını dile getirirken, alanın fiziki koşullarının ve hizmetlerin iyileştirilmesi gerektiği de vurgulandı.
