Didim’de gayrimenkul danışmanlığı yapan Haydar Unat, yapısı gereğiyle Didim’i ele aldı. Unat, pandemi sonrasında Didim’de kira artışı haricinde yazları ev sahiplerinin kiracılarını evlerinden çıkarmalarından da bahsetti. Didim’de yaz kış kiralık bir ev bulmanın zor olduğu zamanlarda vatandaşlar, ev sahibinin sunduğu fiyatı kabul etmek zorunda kalıyor.
“DİDİM’DE EN UCUZ EV 10 BİN TL”
Didim’deki kiralık evleri ve bunların 9 ay kiralanmasını anlatan Unat, “Didim'deki kira fiyatları şuan yeni olanlar için minimum on bin liranın altında ancak şu an kiralık ev bulmak çok zor. Bir artı bir evler aşağı yukarı on bin liradan başlıyor şu an. Eşyalı olduğu zaman fiyatları biraz daha artıyor. Çünkü eşyanın bir yıpranma bedeli olduğu için onlar da aşağı yukarı on üç, on dört, on beş bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Villalarda aşağı yukarı şu an 20 bin TL bandında minimum aylık kira fiyatları. Burada yazlıkçı olarak tabir ettiğimiz kişiler genelde yaz mevsiminde bir ya da iki aylık geliyorlar. Onun dışında evleri boş kaldığı için o boşluğu değerlendirmek adına evler eşyalı oluyor. Evlerini kiraya bu şekilde veriyorlar. Ev sahibi 1 Haziran itibari ile kişiye 'ayrıl' diyor ve sonra ev sahibinin oluyor. Eylülde de tekrardan gittikleri zaman memleketlerine yine ev boş kalmasın diye kiraya veriyorlar. Ama o tarz dönemli kiralıklarda tercih edenler genelde buraya mevsimlik çalışma için gelen işçi ya da burada 'Biraz deneyeyim, yaşamaya çalışayım, alışmaya çalışayım' diyen insanlar gelip burada bu tarz kısa dönem evleri tutuyorlar.” dedi.
“BU YIL DİDİM’DE KAÇAK KİRALIK EV OLMAYACAK”
Didimlilerin şikayetçi olduğu, evlerin günübirlik işlemsiz bir şekilde kiraya verilmesinden bahseden Unat, “Şimdi daha önce mevzuatta 3 aylık boş kalan evi günlük olarak kiralama ihtimaliniz vardı. Özellikle son 2 yıldır, hatta bu yıl onu yapamıyorsunuz. Onu 3 ayın altındaki kiralamalar kısa dönem kiralama, 3 ayın üzerindeki kiralamalar da uzun dönem kiralama olarak görünüyor. Bunun sözleşmesini 3 aylık yaptıkları zaman uzun dönem kiraya verebiliyorlar. Bunda diğer daire sahiplerinden muvafakatname almalarına gerek yok, ya da herhangi bir işletme ruhsatı alıp da kiralama vermelerine gerek kalmıyor. O yüzden özellikle bu yıl genelde kiraya verenler bunu tercih ediyor. Kış döneminde uzun süre, yaz döneminde biraz daha yüksek fiyattan 9 ayı da kapsayacak şekilde.” ifadelerine yer verdi.
“ÇAMLIK VE ALTINKUM MAHALLELERİNDE EVLER PAHALI”
Unat, Didim’deki pahalı muhitleri anlatarak, “Şu an kira fiyatlarının en yüksek olduğu mahalleler Altınkum ve Çamlık Mahallesi oluyor. Denize yakın olduğu için biraz daha sessiz ve biraz daha elit bir bölge olduğu için genelde, özellikle Çamlık bölgesinde kiralar yüksek. Ancak her zaman kiralık ev bulunmuyor. Altınkum bölgesinde genelde kiralamalar yaz döneminde günlük yapıldığı için çok kısa sürede insanlar öyle bir kiralık ev olduğu zaman hemen taleple orayı kiralıyorlar. O yüzden bulması biraz zor. Ve bu mahallelerde ev alım ya da kiralaması da oldukça zor. Bu durumu turist ve Türk olarak ayırmamız gerekiyor. Şimdi vatandaş tabii ki şu an alım gücü düştüğü için vatandaşın kiralama talebinde bulunanlar genelde artık bizde orta direk bittiği için orta ve ortanın altındaki insanlar sadece yaşamak için ev kiralıyorlar.” açıklamalarında bulundu.
“ÇOK FAZLA KİRALIK YER TALEBİ VAR”
Didim’deki kiraların fiyatlarından bahseden Unat, durumun ev sahibiyle ilgili olduğunu ve kiracının da kriterlerinin önemli olduğu söyleyerek, “Bugün elinizde herhangi bir bölgede bir kiralık daireniz varsa tabii ki çok afaki bir fiyat istenmemişse bugün kiralık yeri aynı gün verebiliyorsunuz. Çünkü çok fazla kiralığa talep var. Kiralık ev ararken kiracının en önemli kriteri ilk başta bütçe oluyor. Bütçenin dışında çok böyle ara sokaklarda çok arkalara bakan kısımlar tercih edilmiyor. Genelde ön cephe İlk tercih ama bulamayınca mecburiyetten arkada olsa, önde olsa bir şekilde başımızı sokalım diyorlar. Bu konuda geçim belli bir yerde etkili oluyor. Genellikle Hisar ve Cumhuriyet mahallesindeki kiralama talepler var. En az kiralama talebi ise, Cumhuriyet Mahallesi'nin çok üst tarafları, o bölgeler çok fazla tercih edilmiyor. Hisar Mahallesi, Fener Caddesi'nin sırt tarafları, artık böyle Sağtur tarafına kayan bölgeleri çok talep etmiyorlar. Çünkü bilirsiniz herkesin de arabası olmadığı için ulaşım problemi yaşamamak adına 'Bin-2 bin lira fazla verelim ama çarşının içinde olsun, pazarımıza yürüyerek gidelim, çocukları okula yürüyerek bırakalım' deniyor" sözlerini kaydetti.
“YAŞAMIN MALİYETİ ARTTI, EMEKLİLER DE GELMİYOR”
Didim’in emekli şehri olarak bilindiğini ancak son zamanlarda emekli vatandaşların da göç ettiğini söyleyen Unat, “Didim’e gelen emekli de var, büyük şehirlerin sıkıntısından, gürültüsünden kaçmak için burada bir deneyelim diye gelenler de var. Denemek amacıyla gelenler genelde 40 yaş civarında 35 ile 45-50 yaşında diyelim. O yaş grubu geliyor genelde. Ya da orada aile düzeni bozulmuş olan kişiler geliyor. Yelpaze çok geniş, sadece emekli olarak değil. Ama şöyle, emekliler de artık son bir yıldır burada yaşamanın maliyet açısından çok arttı diye tekrar memleketlerine dönmeye başladılar. Göç başladı ufak ufak. Çünkü burada gerçekten de son bir yılda gıda fiyatları da çok arttı. Bugün pazara gittiğiniz zaman geçen sene domatesin kilosu işte 10 liraysa şu an 25 liraya çıktı. Ama diğer yerlerde, büyükşehirlerde ya da mesela Aydın'ın merkezinde böyle pazar yerleri kuruluyor. Oralara gittiğiniz zaman en az yüzde 40 buradan daha, 30-40 daha uygun oluyor. Bunu insanın aylık genel bütçesine vurduğunuz zaman ciddi bir fark oluşuyor. Hem o bölgelerde kiraları bir tık daha uygun bulabiliyorsunuz hem de aynı zamanda gıda fiyatları da biraz bir tık düştüğü için biraz daha rahat yaşayabiliyorlar.” diye konuştu.
“ARTIK TÜKETİM TOPLUMUYUZ”
Unat, son olarak şunları aktardı: “Gerçekten de şimdi ev sahibi tarafından baktığınız zaman onlar da bir bakıma haklı ama maalesef ki düşük bütçeli insanların, orta ve ortanın altındaki insanların yaşaması biraz daha zorlaştı. Özellikle kiralar korkunç yükseliyor. Allah hepsine kolaylık versin. Gerçekten de zor. Yani aldığı asgari ücretle yaşam kalitesine baktığınız zaman inanın ay sonunu getirmek mucizelere kalıyor bazen. Dediğim gibi asgari ücretli bir insan kesinlikle yaşaması çok çok zor. O yüzden bir ailede artık iki kişi üç kişi çalışmaya başlıyor, bu zorunlu oluyor artık. Artık biz son birkaç yıldır tüketim toplumu olduk. Biz biraz da fazla tüketmeye başladık. Üretmeyi bırakıp bu da bizim için biraz dezavantaj oluşturuyor.”
