İş kazalarının nedenlerinin araştırılmasında kullanılan kaza oluşum teorilerinde farklı yaklaşımlar ve farklı sınıflandırmalar kullanılmış olsa da tümünde insan faktörünün kazaya olan etkisi göz önünde bulundurulur. Kaza oluşum teorilerinden biri olan domino kuramında iş kazasının gerçekleşmesi için gerekli olan beş adım sıralanır ve ancak bunların arka arkaya gelmesiyle kazanın gerçekleşeceği söylenir. Bu beş adım;
1. Doğuştan Gelen Özellikler ve Sosyal Çevre,
2. Kişisel Kusurlar,
3. Tehlikeli Hareket-Tehlikeli Durum,
4. Kaza Olayı
5. Yaralanma
Domino kuramında sıralanan bu beş adımın herhangi birinin ortadan kaldırılması durumunda kaza zinciri kopar ve kaza gerçekleşmez. Domino etkisi kuramını diğer kaza oluşum teorilerinden ayıran özellik kazanın gerçekleşmesinin önlenmesi noktasındaki yaklaşımıdır. Bu yaklaşıma göre kaza zincirinin ancak 3. halkasına müdahale edilerek kazalar önlenebilir. Kaza zincirinin birinci ve ikinci halkası kişinin geçmişi ve kişilik özelliklerini kapsadığından iş kazalarını önlemek için bunlara müdahale edilemez.
Dikkatsizlik, pervasızlık, önemsememe, sinirlilik, ihmal gibi kişilik özellikleri kaza zincirinin ikinci halkasına dâhildir. Yani domino kuramına göre müdahale edilemeyecek olan alanın bileşenleridir. İstatistiklerde iş kazası nedeni olarak yer bulan ve büyük oranlarda kaza nedeni olarak gösterilen dikkatsizlik, kazalara neden olsa dahi dikkatsizliği ortadan kaldırabilecek bir çalışma, iş güvenliği çalışmalarının kapsamına girmez. Bu çerçevede, dikkatsizliğin tek başına kaza nedeni olarak gösterilmesi, bu kazaların iş güvenliği çalışmaları ile engellenemeyeceği anlamına gelir ve kök nedenleri araştırıldığında önleyici çalışma yapılabilecek birçok kaza önlenemez kazalar gibi görünür.
İş kazalarının engellenebilmesi için tepkisel değil önleyici olmak gerekir. İş kazalarında önleyici olmak için yapılan çalışmalardan en önemlisi kazanın temel nedenini bulmaktır. Yaşanan kazanın nedeni doğru şekilde tespit edildiğinde gelecekte yaşanabilecek kazaların önüne geçilebilir.
İstenmeyen bir sonucu ortadan kaldırabilmek için onun kök nedenini bulmak ve kök nedeni ortadan kaldırmak gerekir. İş kazası nedenlerinin araştırılmasında kök neden analizinden faydalanılarak kazaların temel nedenleri bulunur, olumsuz durumlar giderilir ve böylece olası kazalar önlenir. Ancak, kaza nedeni olarak gösterdiğimiz dikkatsizlik, kazanın temel nedenini gizliyorsa bir sonraki benzer kazayı önlememiz mümkün değildir.
Bu nedenle kaza kök neden analizi iyi bir şekilde yapılmalı ve önleyici adımlar planlanmalıdır.
DİKKATSİZLİK
Burcu Altın
Yorumlar
Trend Haberler
ATM'lerde büyük yenilik! Para çekme ve yatırma eskisi gibi olmayacak
Aydınlı öğretmen ülke gündemine oturdu: Velilere öyle bir mesaj attı ki…
Aydın-Denizli Otoyolu işletmecisi uyardı! Sürücüler buna dikkat etsin
Sürücüler dikkat! Aydın’da sıkı yönetim ilan edildi
5 bin TL'lik banknot hareketliliği! Birbiri ardına açıklamalar yapıldı
Aydın'da o iki ürün uçuşa geçti! Üreticiler bayram ediyor
Reklam