Sürekli olarak yüksek düzeyde gürültüye maruz kalınması çalışanların işitme sistemi içindeki dokularının zarar görmesine bu da işitme kayıplarına neden olabilmektedir. Bunun yanı sıra gürültünün insan bedeni üzerinde yüksek kan basıncı, uykusuzluk, kalp düzensizlikleri, kas gerilmeleri gibi birtakım sağlık etkileri de oluşturabilmektedir. Sinirlilik, dikkatsizlik, isteksizlik, endişe ve gerginlik, verimsiz çalışmaya neden olarak çalışanların yaşam kalitesini etkileyebilmektedir.
Çalışanların gürültüye maruziyetleri sonucunda işitme kaybı yaşadıkları, kulak içerisinde sürekli uğultu ve rahatsız edici sesler, yüksek ya da düşük düzeyli sesleri duyamama, konuşulanları duymada ve anlamada zorluk gibi belirtilerden anlaşılabilmektedir.
28.07.2013 tarihli ve 28721 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmeliğe göre, işveren, risklerin kaynağında kontrol edilebilirliğini ve teknik gelişmeleri dikkate alarak, gürültüye maruziyetten kaynaklanan risklerin kaynağında yok edilmesini veya en aza indirilmesini sağlamakla yükümlüdür. Gürültüye maruziyetten kaynaklanabilecek riskleri önleyemediği durumda; çalışanların gürültü maruziyeti en düşük maruziyet eylem değerlerini aştığında, işveren kulak koruyucu donanımları çalışanların kullanımına hazır halde bulundurur. Çalışanların gürültü maruziyeti en yüksek maruziyet eylem değerlerine ulaştığında ya da bu değerleri aştığında ise, kulak koruyucuları çalışanlar tarafından kullanılmasını sağlar ve denetler.
İşitme koruyucuları; kulak tıkaçları, kulaklıklar, barete takılabilir kulaklıklar
olmak üzere üç çeşittir.
Kulak tıkaçları, TS EN 352-2 İşitme koruyucuları- Genel kurallar standardına sahiptir. Tek kullanımlık ve tekrar kullanılabilir olmak üzere çeşitleri vardır.
Kulaklıklar, TS EN 352-1 İşitme koruyucuları- Genel kurallar standardına sahiptir.
Barete takılabilir kulaklıklar, TS EN 352-3 İşitme koruyucuları- Genel kurallar standardına sahiptir.
Uygun İşitme Koruyucu Seçimi
İşitme koruyucuların seçimine karar vermeden önce aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:
Çalışanların farklı alanlarda çalışıp çalışmadığı,
Gürültünün tek bir kaynaktan ya da farklı kaynaklardan yayılıp yayılmadığı,
Kulaklıklar ya da kulak tıkaçları arasında koruyuculuk açısından bir fark bulunup bulunmadığı,
İşitme koruyucuların, kullanım yerine ve kişiye göre seçileceği,
İşitme koruyucularda gürültü seviyesinin dB (A) cinsinden hesaplandığı.
Çalışanların gürültüye ne kadar süre maruz kaldığı,
İşitme koruyucuların seçimi yapılırken ortamdaki gürültü seviyesine göre SNR değeri uygun olanları tercih edilmelidir. TS EN ISO 4869 standardında belirtilen SNR değeri dB (A) olarak farklı ürünlerin potansiyel gürültü azaltma yeteneklerini kıyaslamada kullanılır. Önemli bir husus da gürültü seviyesini çok fazla düşürmemektir. 70-75 dB (A)’lık bir düşüş idealdir. Daha az düşüşler çalışanlar için yetersizken, yani işitme kaybına neden olabilirken, daha fazla düşüşler de dikkatsizlik, uykusuzluk gibi etkilere neden olabileceğinden iş kazası riskini artırabilir.
İşitme Koruyucuların Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
İşitme koruyucuları temiz bir ortamda, gürültülü ortama girmeden önce eller temiz iken takılmalıdır.
Tek kullanımlık kulak tıkaçları kirlenince yenisi ile değiştirilmelidir.
Kulaklıklar, barete takılan kulaklıklar ve tekrar kullanılabilir olan kulak tıkaçları, kullanıldıktan sonra temizlenmelidir.
İşitme koruyucuları çıkarıldıktan sonra boyunda asılı bırakılmamalı, tezgâh üstünde, çekmecede açıkta tutulmamalıdır. Temiz bir kutu içinde saklanmalıdır.
İşitme koruyucuları gürültüsüz ortamda takılıp, gürültüsüz ortamda çıkarılmalıdır.
İşitme koruyucuları gürültüye maruz kalındığı süre boyunca sürekli takılı olmalıdır. Arada bir çıkarıp tekrar takmak işitme koruyucuların gürültü düşürme seviyesini azaltmaktadır.
Her vardiyanın sonunda işitme koruyucuları temizlenmeli, gerektiğinde kulak yastıkcıkları ve bağlantı parçaları değiştirilmelidir.
Çalışanlar, işveren tarafından işitme koruyucuları kullanıp kullanmadıkları konusunda denetlenmelidir.
Çalışanlar, KKD kullanımı ve bakımı konusunda eğitim almalıdır.
CE işareti, kulak tıkacı gibi küçük objelerin ambalajlarında bulunur.
Örnek Kulak Tıkacı Kullanımı
Eller iyice temizlendikten sonra iki parmak arasında kulak tıkacı yuvarlanarak iyice incelmesi sağlanır.
Diğer el ile kulak üst taraftan çekilerek kulak yolunun açılması sağlanır. İnceltilen kulak tıkacı bu şekilde kulak yoluna iyice itilir.
Kulak yoluna tamamen yerleştirilen kulak tıkacının 30 saniye kadar bastırılarak içeride şişmesi ve kulak kıvrımlarının şeklini alması beklenir.
Kulak tıkacının tamamının içeride olması tam koruma için gereklidir.
Hayat mücadelenizde sağlık, mutluluk, başarı sizinle olsun.
Bilgi hayat kurtarır, paylaştıkça çoğalır.
Daha fazlası için sosyal medya platformu instagram @baoffice hesabını takip ediniz.