TÜRKİYE İNSAN VE EŞİTLİK KURUMU’NDAN EMSALKARAR “BEKÂRA DAİRE YOK' DİYEN EV SAHİBİNE CEZA”
Siz kıymetli okuyucularıma bugün kira hukukunda en çok merak edilen ve emsal bir karar olarak karşımıza çıkan ev sahiplerinin bekâr olan kişilere ev vermemelerimin ayrımcılık olduğuna kanaat getirerek ev sahibine Yargıtay tarafından emsal nitelik teşkil eden ceza kararını örneklerle birlikte anlatmaya çalışacağım.
Son dönemde karşımıza çok sık çıkan konulardan biri kiralık daire konusunda yaşanan kiracılar ve ev sahipleri ile olan sorunlardır. Yargıtay tarafından kira konusuna ilişkin özellikle bekâr kiracıları ilgilendiren verilmiş çok önemli bir karar bulunmaktadır.
3 kuzeniyle beraber tatil yöresinde yazlık kiralamak isteyen genç, ev sahibinin 'Bekara ev yok' cevabı karşısında hukuki yollara başvurma kararı aldı. Ev sahibi tarafından gördüğü muameleye üzülen genç, Türkiye İnsan ve Eşitlik Kurumu'nda (TİHEK) başvuruda bulunarak durumu bildirdi. Başvuruyu değerlendiren kurum, bekâr vatandaşa yazlığı kiralamayan ev sahibine 5 bin TL adli para cezası verdi.
Y.K. isimli genç, kuzenleriyle birlikte internet sitesinde gördüğü yazlık binayı kiralamak istedi. Ev sahibi S.S.'nin 'Komşuların bekara ev vermemem gerektiği yönünde talepleri var. Bekara ev kiralayamam' cevabıyla sarsılan Y.K., TİHEK'e başvurdu.
Yazlık bölgede 3 kuzeni ile birlikte günlük ev kiralamak amacıyla irtibat kurduğu kişinin, mülkün aileye kiralanacağını bu yüzden de kendisine evi kiraya vermeyeceğini bildirdiği, dolayısıyla da medeni hali nedeniyle ayrımcı muameleye maruz kaldığını öne sürdü.
EV SAHİBİNE EMSAL CEZA
Başvuruyu değerlendiren Türkiye İnsan ve Eşitlik Kurumu, emsal nitelikte bir karara imza attı. Kararda, mülk sahibi S.S.'nin evin yalnızca aileye kiralanabileceğini beyan ettiği, bu nedenle de ayrımcılık yasağının ihlal edildiğini belirtildi. Türkiye İnsan ve Eşitlik Kurumu' tarafından verilen kararda şöyle denildi:
"Başvuranın iddialarıyla ilgili olarak muhatap S.S.’ den yazılı görüş talep edilmiştir. Muhatap; yazlık bölgede bulunan taşınmazını aileye kiraya verdiğini, taşınmazın aile kullanımına uygun olduğunu, komşuların da taşınmazın kiraya verilmesinde aile tercihi yapılmasını talep ettiklerini belirtmiştir. Somut başvuruda muhatap malik, söz konusu taşınmazın kendisine ait olduğunu, yazlık bölgede bulunan taşınmazını ailelere kiraya verdiğini, taşınmazın aileye uygun olduğunu, ayrıca komşuların da evin kiraya verilmesinde aile tercihine dikkat edilmesi noktasında talepleri olduğunu ifade etmiştir.
'AYRIMCI MUAMELE' KARARI
Bu çerçevede muhatap malik genel ifadelerle ayrımcılık yaptığını reddetmiştir. Ancak ayrımcılık yasağının ve eşit muamele ilkesinin ihlal edilmediğinin ispatını gerektiren durumlarda, yani ispat yükü yer değiştirdiğinde, genel ifadelerle ayrımcılık iddiasının reddedilmesi yeterli kabul edilmemelidir. Somut olay değerlendirilmesi yapıldığında ise taşınmazın maliki olan S. S., başvuran Y.K.’ ya medeni hali nedeniyle mülkünü kiraya vermemiş, gerekçe olarak da evin aileye uygun olduğunu belirtmiştir. Bu halde kişilerin sırf medeni hali yani evlenip evlenmeme tercihlerinden dolayı bir hizmetin sunulmasında ayrımcı muamele teşkil edecek bir davranış eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağının koruma alanını zayıflatmaktadır. Dahası başvuranın ortaya koyduğu ayrımcı muameleye ilişkin karine oluşturan olgular muhatap S. S. tarafından yeterli deliller ve gerekçelerle, ayrımcılık yasağı ve eşit muamele ilkesinin ihlal edilmediği ispat edilememiştir.
İDARİ PARA CEZASI KESİLDİ
Bütün bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, başvuranın medeni hali nedeniyle ayrımcı bir muamele maruz kaldığı dolayısıyla da eşit muamele ilkesi ile ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kanaati hâsıl olmuştur. Başvuruda ayrımcılık yasağı ihlali yapıldığına, muhatap hakkında 5 bin TL idari para cezası uygulanmasına oy birliği ile karar verilmiştir."
