Hepimizin bildiği üzere Türkiye, depremlerin sıklıkla yaşandığı bir coğrafyadır. Ülkemizin sınırlarında bulunan yüksek riskli fay hatları bulunur ve uzmanlar her yıl birçok kez, yaşanabilecek depremlere karşı tedbirli olmamız gerektiği ile ilgili önemli uyarılarda bulunuyor. Deprem, ülkemizin bir gerçeği ve bu gerçeğin farkına varıp bir an önce önlem adına adımlar atmamız gerekli. Ancak son yıllarda yaşanan depremler gösteriyor ki bizler hala yolun başındayız.
Depreme karşı alınabilecek en öncelikli önlem, yerleşim bölgelerinin titizlikle belirlenmesi olacaktır. Kaygan ve ovalık bölgelerin yerleşime açılmaması gerekir. Konutlar gevşek toprağa sahip meyilli arazilere yapılmamalı. Yerleşim yeri bu noktada çok büyük bir önem taşıyor. Öte yandan ülkemizdeki en büyük sıkıntı depreme karşı sağlam yapıların olmaması. 1999 büyük gölcük depreminden sonra imara yönelik önemli kararlar alındı ancak 1999 yılı öncesindeki evler hala duruyor. 2000’li yıllarda bile sağlam olmayan binalar diken insanoğlu, öncesindeki binaların durumunu umursamaz diye düşünüyorum. Velhasıl ülkemizde ciddi bir baştan savma durumu var. Binalar deprem etkilerine karşı dayanıklı inşa edilmiyor. İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki yerlere ev ve bina yapılmaması çok önemli. Dik yarların yakınına, dik boğaz ve vadilerin içine de bina yapılmamalı.
Gel gelelim yapısal olamayan, yani binadan değil eşyalardan kaynaklanacak hasarlardan korunmak için günlük kullandığımız eşyalarımızın ev içerisine yerleştirilmesi meselesine. Yapı dışında eşyalarda deprem anında kişinin hayatını tehlikeye atabilir. Her hangi bir risk durumunun en aza indirgenmesi için ev içi bir takım önlemler alınmalı. Bunlardan bir kaçı ise şöyle; Dolap üzerine konulan eşya ve büro malzemeleri kayarak düşmelerini önlemek için plastik tutucu malzeme veya yapıştırıcılarla sabitlenmeli. Soba ve diğer ısıtıcılar sağlam malzemelerle duvara veya yere sabitlenmeli. Dolaplar ve devrilebilecek benzeri eşyalar birbirine ve duvara sabitlenmeli.
Tavan ve duvara asılan avize, klima vb. cihazlar bulundukları yere ağırlıklarını taşıyacak şekilde, duvar ve pencerelerden yeterince uzağa ve kancayla asılmalı. İçinde ağır eşyalar bulunan dolap kapakları mekanik kilitler takılarak kapalı kalmaları sağlanmalı. Tezgah üzerindeki kayabilecek beyaz eşyaların altına metal sabitleyici koyarak bunların kayması önlenmeli. Küçük nesneler ve şişeler, birbirlerine çarpmayacak ve devrilmeyecek şekilde, kutuların içine yerleştirilmeli. Gaz kaçağı ve yangına karşı, gaz vanası ve elektrik sigortaları otomatik hale getirilmeli. Binadan acilen çıkmak için kullanılacak yollardaki tehlikeler ortadan kaldırılmalı, bu yollar işaretlenmeli, çıkışı engelleyebilecek eşyalar çıkış yolu üzerinden kaldırılmalı. Daha nicelerini sayabileceğimiz önlemler için de muhakkak aile ile birlikte deprem bilinci kazanılması için bir eğitim kursuna katılmak gerekli. Unutmayalım deprem değil bina öldürür.
