Yirmi yıl önce, DASH (hipertansiyonu durdurmak için diyet yaklaşımları) çalışması, üç farklı diyetin sekiz hafta boyunca yaklaşık 500 katılımcı üzerindeki etkilerini test etti. İlk diyet, meyve ve sebzelerin düşük miktarda, abur cubur ve tatlıların fazla olduğu tipik bir Amerikan diyetiydi. İkincisi, daha fazla meyve ve sebzeyle birlikte tohumlar, kuruyemişlerin olduğu tatlının az miktarda olduğu bir diyet. Üçüncüsü, meyve ve sebze, fasulye, kuruyemiş, tohum ve kepekli tahıllardan zengin, tatlının neredeyse olmadığı çok sağlıklı DASH diyeti. Katılımcılar her diyet planına gerçekten bağlı kaldılar: Tüm öğünler araştırmacılar tarafından, çalışma merkezinde günde bir öğün yemek ve geri kalanı eve götürmek için soğutucularda sağlandı. Tüm diyetler aynı miktarda sodyum (tuz) ve kalori içeriyordu.
Sadece iki hafta sonra, hem daha fazla meyve ve sebze diyeti (2. diyet) hem de DASH diyeti (3.diyet) kan basıncını önemli ölçüde düşürdü. Sağlıklı kan basıncı etkisi sekiz haftalık çalışmanın tamamı boyunca sürdü. En önemlisi, her üç diyet grubundaki katılımcılarda kilo kaybı gerçekleşmedi. Ayrıca çalışma, DASH diyetini takip eden katılımcılar üzerinde dikkate değer bir etki yarattı. Yüksek tansiyon tanısı olanların küçük ve büyük tansiyonlarında düşüşler meydana geldi. Temel olarak, DASH diyeti birçok tansiyon ilacından daha etkiliydi. Daha sağlıklı beslenerek tansiyon dengelenebiliyorken kim bir ilaca bağlı kalmak ister ki? Ayrıca sağlıklı beslenmenin diğer birçok faydası varken. Örneğin, daha fazla meyve ve sebzelerden oluşan diyetler, kalp krizi ve felç gibi her türlü kalp damar hastalıkları için daha düşük risk oluşturur.
Yeni veriler bize kalp sağlığı hakkında ne söylüyor?
Kalp sağlığı hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen araştırmacılar, yakın zamanda toplanan verilere ikinci kez baktılar. Üç diyet grubundaki katılımcılardan alınan kan örneklerini kullanarak, kalp yorgunluğu ve kalp kası hasarı seviyelerini tespit edebilen daha yeni testler yaptılar. Hem daha fazla meyve ve sebze diyetinin (2. diyet) hem de DASH diyetinin (3.diyet) sadece sekiz hafta sonra kalp yorgunluğu ve kalp kası hasarı seviyelerini önemli ölçüde düşürdüğünü buldular.
Özetle;
Biraz daha fazla meyve ve sebze yemenin faydaları iki ile sekiz hafta gibi kısa bir sürede görülebilir: önemli ölçüde daha düşük kan basıncı, ölçülebilir şekilde daha düşük kalp yükü ve azalan kalp kası hasarı gibi. Bu değişiklikleri gözlerimizle göremeyiz. Kan basıncı ölçümleri ve kan testleri, sağlığımız için kritik öneme sahip, görünmez değişiklikleri gösterebilir. Sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzı, sağlıklı kilo kaybına yol açar, ancak tek hedef kilo kaybı ise hayal kırıklığına uğramak kaçınılmazdır. Sağlıklı olmak için sağlıklı beslenmeye odaklanmak gerekmektedir.
Öneriler;
Sağlıklı kahvaltı yapın. Kahvaltıda bir kase mısır gevreği veya simit yerine sade az yağlı yoğurt ve 1-2 porsiyon meyve ve bir tutam fındık yiyin. Ya da klasik kahvaltıdan vazgeçemiyorsanız, tam tahıl ekmek, peynir, zeytin, yumurta ve bol yeşilliğin olduğu, işlenmiş et ve kızartılmış yiyeceklerden uzak bir kahvaltı tercih edin.
Atıştırmalıkların yanında daima bir meyve veya sebze bulundurun. Bu, bir avuç fındık, bir muz, bir çorba kaşığı fıstık ezmesi, bir fincan humus veya birkaç kare bitter çikolata olabilir. Lif açısından zengin meyve ve sebzelerden oluşan her atıştırmalık daha sağlıklı ve daha doyurucu olacaktır.
Ana öğünlerinize daha fazla sebze ekleyin. Çorbalara ve güveçlere eklemek için dondurulmuş doğranmış ıspanak veya lahana bulundurun. Her zamanki tariflerinize daha çok lif ekleyin.