Aklımda kalan birkaç temsili haber başlığını paylaşarak konuya doğrudan girmek istiyorum.
“Bu iş için memurluğu bıraktı, paraya para demiyor”
“Ev hanımıydı, şimdi şu kadar ülkeye ihracat yapıyor”
“Üniversiteyi bitirdikten sonra iş bulamadı, çobanlıkla başladı şimdi servet sahibi oldu”
“30.000 TL’si vardı, iki yılda milyoner oldu”
“…..”
Bu haberler çıktıkça girişimci olmak isteyip de başaramamış kişiler haber kahramanını (aslında hayal kahramanı) kendisi ile özdeşleştirerek zenginlik veya patronluk hayalleri kurmaya başlıyor. Birileri de demiyor ki, bedava peynir sadece fare kapanında olur diye. Girişimcilik zor ve meşakkatli bir serüvendir. Öyle gazete haberlerinde anlatıldığı gibi şıpın işi girişimlerle insanların çok zengin olması eşyanın doğasına aykırı bir durumdur. Belki birkaç tekil örnek vardır hayatımızda fakat bu örnekler genelin durumunu değiştirmez. Hele ki girişimci devlet desteği ile iş yapacaksa aylar geçer, dereler tepeler arkada kalır, okyanusları aşar da bazen bir karış suda boğuluverir insan. Bizim bürokrasimiz böyledir maalesef. Devletin ve cumhurun başı bile defalarca kez bürokrasiden ve bürokratlardan dert yanmıştır da sonuç yine değişmemiştir.
Özendirici haberler girişimciliğin teşvik edilmesi için gerekli ve yerinde olsa da, kişi iş kurmak için yola çıktığında ilk dakikalarda çöker pişmanlık. Hatta zararının karşılanacağını bilse yarı yolda vazgeçer birçoğu bu serüvenden. O yüzdendir ki ülkemizde işini kurmuş ve yola başlamış girişimcileri evvela kararlılıklarından ve sabırlarından dolayı tebrik etmek ve ödüllendirmek lazımdır.
Devletin yeni işini kuranlara destek olduğu bilinmektedir. Bu destek 2019 yılına kadar her ne kadar yetersiz ve standart olsa da 2019 yılından itibaren hatırı sayılır bir hale gelmiştir. Şöyle ki, yeni girişimci olacaksanız ilk etapta girişimcilik kursuna katılıp akabinde işletmenizi açtığınız takdirde size bir hibe desteği imkânı sunuluyor. Perakende ticaret ya da hizmet sektöründe yer alacaksanız 2 yıl içerisinde en az 15 bin, en fazla 50 bin lira tutarında bir hibe (geri ödemesiz) destek alabilirsiniz. Desteğin artması için yani destekten maksimum faydalanabilmeniz için personel istihdam etmeniz şart koşulmuş. Yine imalat sanayi için de geçerli olan bu desteğe ilave olarak alacağınız makine – ekipman için iş yapacağınız sektöre göre 100 bin ile 300 bin lira arasında bir hibe desteği sağlanıyor. Şu hali ile destek, girişimciler için gayet de yerinde ve mikro ölçekli bir işletme için yeterli bir duruma getirilmiştir. Yine desteğin artması için istihdamın şart koşulması ve sektörler arasında ayrımcılık yapılması desteğin etkisini artırmıştır.
Burada unutulmaması gereken şudur ki, girişimci harcamalarını önce yapacak, sonra desteğini alacak. Harcama yapmadan destek almak yok. Olmaması da doğru bir karar. Çünkü girişimci hem sermayeye sahip olmalı (ya da sermaye sahibi ile ortak olmalı) hem de risk almalıdır. Belki daha önce uygulandığı gibi teminatla ön ödeme yöntemi sisteme dâhil edilebilir. Fakat bir fikrim var diyen herkese sorgusuz verilmemelidir.
Bizim insanımız zekidir, ahlaklıdır, devletinin malını ve parasını çar çur etmez, kul hakkı yemez. Bunları hepimiz biliyoruz. Devlet önden para dağıtsa illaki bu parayı yetkililerimiz layığına verir, bu konularda hemfikiriz de yine de böyle daha bir rahat hissediyor insan kendisini.