Öfke; doyurulmayan isteklere, karşılanmayan beklentilere karşı oluşan doğal ve evrensel bir duygusal tepkidir. Agresif davranış, karşı atağa geçmedir.
Öfkenin nedenleri iç ve dış uyaranlar olabilir.
İç uyaranlar; kıskançlık, üzüntü, kaygı, hayal kırıklığı vs. iken dış uyaranlar; engellenmek, duygusal zedelenme, aceleye getirme, hakaret vs. olabilir.
Öfke doğuştan gelir. Temel duygularımızdan biridir. Daha çok aile ve çevrenin etkisiyle şekillenir. Yüzün kızarması, vücut gerginliğinin artması, nabzın artması, yumrukları sıkma, titreme şeklinde belirir.
Her insan öfkelenebilir bu doğal bir duygudur. Fakat öfkelenmek ve öfkeli tepki vermek aynı şey değildir. Öfkeli ve kontrolsüz tepki vermek; kırıcı ve sert olabilir. Kişinin kendine ve ya çevresine zarar vermesine neden olabilir. Bazen öfkeli tepki verebilen insanın daha güçlü daha korkusuz olduğu gibi yanlış bir inanışa düşebiliriz. Oysa gerçekten güçlü olan kişi nerede ne tepki vermesi gerektiğini bilir.
Öfkeli tepki vermek bizi ne durumlara düşürür?
Haksız duruma düşebiliriz. Toplumdan dışlanabiliriz. Zayıf olduğumuzu düşünebiliriz. Kaybeden taraf olarak hissedebilir, üzülebiliriz. Madde kullanımı gibi yollara sapabiliriz.
Doğru ifade edilemeyen öfkenin baş ağrıları, sırt boyun ağrıları, mide rahatsızlıkları, cilt problemleri, sinir sistemi hastalıkları, tansiyon sorunları, uykusuzluk, huzursuzluk, dikkatsizlik, alkol sigara kullanımında artış, psikolojik sorunlar (depresyon, anksiyete) gibi olumsuz sonuçları olacaktır.
Peki ne yapmalıyız?
İşe öncelikle bizi neyin öfkelendirdiğini analiz ederek başlamak gerekir. İkinci adımda öfkeyi kabul etmek, nasıl zararsız dile getiririz bunu düşünmek gerekir. Daha sonra ise öfkelendiren ortam ve ya kişiden uzaklaşmak, uzaklaşamıyor ve aşırı tepkiler verme eğilimi gösteriyorsak bunun olumsuz sonuçlarını gözden geçirmek gerekir. Öfke bizim düşüncelerimize bağlıdır. Nasıl düşünüyorsak duygularımız da o yöne doğru gider. Duygular sonunda da davranışlarımız oluşur. O zaman öfke yaratan düşünceleri değiştirirsek öfkemizin şiddetinin azaldığını görürüz.
Böyle yapabildiğimizde öfkeyi doğru yönetmiş, sadece duyguyu bastırmamış oluruz. Unutmayın ki bastırılmış öfke zamanla kronikleşir yani kalıcı hale gelir.

DİĞER YAZILARI