Yaz aylarına resmi olarak girmiş bulunuyoruz. Yaz mevsiminin en büyük sorunlarından bir şüphesiz güneş yanıklarıdır. Güneş yanığını, cildin yoğun güneş ışığına maruz kalması sonucu ortaya çıkan ve yer yer iltihaba yol açma durumu olarak tanımlayabiliriz. Beyaz tenli bireyler ve çocuklar yanık için risk grubundadırlar ve güneş yanığına daha hassas olabiliyorlar.
Güneş yanığı bakıldığında hafif bir rahatsızlık gibi görülse de geniş bölgelerde ortaya çıktığında tehlikeli sistemik etkilere yol açarak hayatı tehdit edebiliyor. Bu nedenle açık tenli bireyler ve özellikle çocuklar güneşe çıkarken mutlaka şapka ve güneş gözlüğü gibi koruyucu aksesuarlar kullanmalı, güneş kremi sürmeyi ihmal etmemeliyiz. Güneş kremi konusunda da yanlış bilinen bir nokta var. Güneşin zararlı ultraviyole ışınları her mevsim aynı etkiye sahiptir. Yani mevsim fark etmeksizin güneş kremi sürmeyi ihmal etmemeliyiz.
Hafif bir güneş yanığı sadece kızarıklığa neden olurken, şiddetli yanıklarda ciltte kabarcıklara neden olabilir ve iyileştiğinde de yara izi bırakabilir. Tekrarlanan güneş yanığı vakaları, cildin daha hızlı yaşlanmasına neden olur ve sonunda deri kanserine yol açabilir.
Yalnızca 10 dakikalık bir güneşe maruz kalan bireyde hemen etkisini gösteren güneş yanıkları uzun süreli bir maruz kalma durumunda daha tehlikeli bir boyuta ulaşabiliyor. Güneş yanığının tipik bir belirtisi, genellikle her hareketle acı veren, kızarmış bir cilttir. Ek olarak cilt hafifçe şiş ve kaşıntılı da olabilir. Ciddi yanıklarda ciltte içi sıvı dolu kabarcıklar da oluşabilir. Şiddetli ağrı veya kabarma varsa, doktora başvurmak gerekir. Güneş yanığına belirtilerden herhangi biri eşlik ediyorsa kısa süre içerisinde bir sağlık kuruluşuna başvurulması çok önemlidir. Peki güneş yanığı olan biri ilk etapta ne yapabilir diye sorarsak ilk olarak cildin yeterince soğutulması büyük bir önem taşır.
Cilde soğuk uygulamak, acıyı hafifletir ve iltihabı önler. Bununla birlikte, buz küpleri gibi aşırı soğuk maddeler tedavi için uygun değildir. Soğuk suya batırılmış havlu kullanmak yeterli olacaktır. Soğuk kompres uygulamasına en az yarım saat ve mümkünse yanık bölgedeki ağrı kesilinceye dek devam edilmelidir. Bol sıvı alımı çok önemlidir, çünkü güneş yanığı nedeniyle ciltten fazla miktarda sıvı kaybı olur.
Doğru müdahalenin yanında bir de yanlış bildiğimiz ve uyguladığımız geleneksel yöntemler var. Güneş yanığı için evde popüler olarak uygulanan yanık cilde yoğurt soğuk sürülmesi, soğuk olduğundan sadece acıyı hafifletir. Ancak ciltte yanık nedeniyle oluşan iltihabi durumu iyileştirici bir etkisi ne yazık ki yoktur. Öte yandan süt ürünlerindeki bakteriler enfeksiyonları tetikleyebildiğinden, yoğurt, peynir gibi besinleri cilde sürmekten kaçınmak gerekir. Cilde diş macunu sürmek de faydadan çok zarar getirecek bir uygulama olduğundan, asla yapılmaması gereken bir uygulamadır.
Papatya veya aloe vera içeren ürünler iltihap giderici özelliği nedeniyle yanık bölgeye sürülürse iyileşmeyi hızlandırır. Ancak cilde herhangi bir merhem ya da krem sürmeden önce alerjiniz olup olmadığını doktorunuzdan öğrenmeniz gerekir.
