Sarı bir odada endişeli mi yoksa neşeli mi hissedersiniz? Mavi renk sizi rahatlatır ve dinlendirir mi? Ressamlar ve iç mimarlar renklerin duygularımızı nasıl etkilediklerini uzun zaman önce keşfedip eserlerini oluştururken renklerin bu özelliklerinden faydalanmışlardır. Pablo Picasso “Renkler, duyguların değişikliğini takip etmede başroldedirler” der. Bu sözüyle duygu durum değişikliğine ve renk ilişkisine güçlü bir vurgu yapmaktadır. Renkler çok etkili iletişim araçlarıdır. Davranışlarımızı, duygularımızı ve psikolojik tepkilerimizi betimler, etkiler ve şekillendirirler. Sadece ruhsal durumumuzda değil, vücudumuz üzerinde de güçlü etkiye sahiptirler. Bazı renler kan basıncımızı yükseltir ve metabolizmamızı hızlandırır.
RENKLERİN PSİKOLOJİMİZE ETKİSİ
Renkler neden üzerimizde bu kadar fazla etkiye sahiptir? Ruhumuzu ve vücudumuzu nasıl etkilerler? Renklerin üzerimizdeki etkisi kişisel yorum ve tecrübelerle şekillense de evrensel olarak insanlar üzerinde aynı etkiye de sahip olabilmektedirler. Örneğin kırmızı spektrumdaki sarı ve turuncu gibi renkler sıcak renkler olarak tabir edilir. Bu renklerin sıcaklık, rahatlık gibi duyguların yanı sıra düşmanlık ve öfke gibi duyguları da çağrıştırdığı düşünülür. Öte yandan mavi spektrumdaki mor ve yeşil gibi renklerin sakinleştirici etkisi olmasının yanı sıra üzüntü ve soğukluk gibi negatif duyguları da çağrıştırdığı düşünülür. Eski çağlarda özellikle Mısır ve Çin’de renklerin duygular üzerindeki terapötik etkisinden yola çıkarak kromoterapi adı verilen bir teknikle insan ruhunu tedavi yoluna gidilmiştir. Bu tekniğe göre kırmızı renk vücudu ve zihni harekete geçirip kan dolaşımını hızlandırır; sarı vücudu kötü maddelerden temizler; turuncu ciğerleri temizler ve enerji arttırır; mavi ağrıyı keser ve hastalıkları iyileştirir; mor rengin ise cilt problemlerine iyi geldiği düşünülürmüş.
RENKLER ÜZERİNE YAPILAN ARAŞTIRMALARA GÖRE
Günümüzde uzman psikologlar renklerin kişiden kişiye farklı anlamlar ifade ettiğini, bu etkilerin geçici olduğunu, renklerin tedavi yöntemi olarak kullanılmasının etkili bir yöntem olmadığını savunurlar. Renkler tedavi yöntemi olarak kullanılma konusunda etkili olmasa da yapılan bazı bilimsel araştırmaların sonuçları renklerin üzerimizdeki etkisini kanıtlar nitelikte. Bir araştırmanın sonucuna göre sıcak tonlardaki ilaçların soğuk tonlarda piyasaya sunulmuş aynı ilaca göre insanları daha fazla etkilediği tespit edilmiş. Ayrıca mavi tonlarda kullanılan sokak ışıklarının suç oranını azalttığı bulunmuş. Kırmızı rengin insanlarda daha hızlı ve güçlü olma etkisi keşfedilmiş ve birçok spor müsabakalarında bu rengin üzerimizdeki etkisinden faydalanılmıştır.
ALIŞVERİŞ TERCİHİMİZİ DE ETKİLERLER
Günümüzde üreticiler renklerin tüketiciler üzerindeki etkisini kullanarak ürünlerini daha kolay satabilmektedir. Gelin hep birlikte renklerin alışveriş seçimlerimize olan etkisine kısaca bir göz atalım:
• Beyaz: Beyaz renk temizlik ve tazeliği çağrıştırır. Dolayısıyla çamaşır deterjanları gibi birçok temizlik ürünü ve bayanların tercih ettiği cilt bakım ürünleri beyaz renklerle satışa sunulur.
• Siyah: Siyah güç belirtisidir. Dolayısıyla birçok popüler araba markasında en çok seçilen renklerin başında siyah gelir. Siyah güçlü, gizemli ve baştan çıkarıcı olarak tanımlanır.
• Kırmızı: Kırmızı özgüven ve cazibenin rengidir. Romantizmi de simgeler. Bu nedenle sevgililerin tercih ettiği renklerin başında gelir.
• Mavi: Güven ve emniyetin simgesidir. Bu sebeple birçok ülke polis ve ordu kuvvetlerinde bu rengi tercih eder.
• Sarı: Mutluluk ve neşe simgesi olan bir renktir. Çocuk ve bebek odalarında, kıyafet ve aksesuarlarında sıkça kullanılan bir renktir.