Her insanın temek hak ve özgürlükleri vardır. Bu temel hak ve özgürlükler Anayasa ve yasalar ile teminat altına alınmıştır. Bunlar hiçbir güç ve zümre tarafından ihlal edilemezler.
İnsan haklarının temeli, 10 Ocak 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ile 4 Kasım 1950 tarihli İnsan Haklan Sözleşmesi oluşmuştur. Bu beyanname ve sözleşmede yaşama hakkı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, düşünce, din ve vicdan özgürlüğü, ifade özgürlüğüne verilmiştir. Bunlar bizim anayasamızda da yer almaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 12. maddesince kişiliğine bağlı, dokunulamaz, devredilemez, vazgeçilemez temel hak ve hürriyetlere sahiptir." ifadesi yer almaktadır. Temel Hak ve Özgürlükler başlığı altında anayasamızda yer alan haklar "Kişi Hakları’’, "Sosyal ve Ekonomik Haklar’’, Siyasi Haklar" olarak üç grupta ele alınmış:'
KİŞİ HAKLARI
1. Yaşama hakkı,
2. Kişi dokunulmazlığı,
3. Kişi hürriyeti ve güvenliği
4. Özel hayatın gizliliği ve korunması
5. Yerleşme ve seyahat hürriyeti
6. Din ve vicdan hürriyeti.
7. Düşünce ve kanaat hürriyeti
8. Bilim ve sanat hürriyeti,
9. Basın ve yayınla ilgili hürriyetler
10. Toplantı hak ve hürriyeti
11. Mülkiyet hakkı,
12. Hak arama hürriyeti.
13. Temel hak ve hürriyetlerin korunması
SOSYAL VE EKONOMİK HAKLAR VE ÖDEVLER
1. Ailenin korunması,
2. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi,
3. Çalışma ile ilgili haklar,
4. Toplu iş sözleşmesi, grev hakkı ve lokavt
5. Ücrette adalet sağlanması,
6. Sağlık, çevre ve konut hakkı,
7. Gençliğin korunması ve spor hakkı,
8. Sosyal güvenlik hakları,
9. Tüketici hakları,
10. Tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması
SİYASİ HAKLAR VE ÖDEVLER
1. Türk vatandaşlığı,
2. Seçme, seçilme, siyasi faaliyetlerde bulunma hakları,
3. Kamu hizmetine girme hakkı,
4. Dilekçe hakkı
Ancak temel hak ve hürriyetlerin bazı durumlarda kısmen veya tamamen durdurulması durumunda bile kimsenin yaşama hakkına, din, vicdan ve düşünce özgürlüğüne dokunulamaz.
