Günlük hayatta özellikle sosyal medya kullananların sık sık karşılaştığı kelimelerden biri olan oportünizm kelimesinin ne anlam ifade ettiğini açıklamaya çalışacağım bu hafta.
Bu kelime dilimize Fransızcadan geçmiş bir kelimedir. Oportünist ile fırsatçılık aynı anlamı taşır. Oportünizm nedir? Diye sorarsak; Güç durumlar karşısında, kişinin davranışlarını ahlak ilkelerine ya da düzenli bir düşünceye göre değil, kişisel çıkarlarına en uygun düşecek biçimde ayarlayan tutumların geneline verilen bir isimdir. Genel anlamıyla, olaylardan bencil bir şekilde avantaj elde etmeye çalışılan ve bilinçli bir şekilde uygulanan politikalardır diyebiliriz. Bu kavramı benimsemiş kişiler olayların sonucunda başkalarının karşılaşacakları sorunları önemsemezler.
Yukarıda da belirttiğim gibi kelimenin ifade ettiği anlam tam olarak fırsatçılıktır. Oportünizmi kişilerin menfaatleri için en uygun yolu seçmek olarak tanımlayabiliriz.
Ele geçmiş olan fırsatları iyi değerlendirme politikasına oportünizm, bunu uygulayan kişilere ise oportünist adı verilir. Oportünist kişiler özellikle sıkıntılı durumlarda, davranışlarını ahlak kuralları yerine çıkarlarına uygun bir biçimde hareket etmeyi amaçlarlar. Kapitalist sistemde dünyanın kesinlikle olmazsa olmazlarından olan bu kavram genellikle çok fazla eleştirilir. Neden eleştirildiği tam olarak anlaşılmamakla beraber yüksek ihtimalle pragmatizm ile karıştırılmasına yatmaktadır.
Felsefeciler bunları tartışa dursun, bizler yani sosyal canlılar hayatımıza giren bu yeni kavramları nasıl ve nerede kullanmaktan ziyade, kavramın taşıdığı anlamı barındıran fırsatçılara karşı nasıl hareket etmeliyiz? Bunu tartışmalıyız. Hemen her gün belki birden fazla oportünist ile karşılaşıyoruz. Evde otururken bile bizi bir oportünist arayabilir. Öncelikle hayatımızdaki fırsatçıların kimler olduğunu belirlemememiz gerekiyor. Daha sonra onlara karşı alacağımız önlem ile daha sağlıklı insan ilişkileri kurmaya başlayabiliriz. Bugün hayatında ilk kez bu kavramı öğrenmiş insanlar yarın bu kavramın gizli temsilcilerini hayatlarından uzaklaştırarak kendilerine bir iyilik yapmış olacaklar. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.