Gelin öncelikle inşaat maliyetlerine bir göz atalım:
Pandemide oluşan global enflasyon, dolardaki artış ve depremin yıkıcı etkisi ile arazi, beton, demir, plastik (pencereler), ahşap (kapı,dolap) vb. ürünlerin fiyatı arttı mı EVET!
Peki Aydın’da imara açık inşaat arazileri yeterince fazla mı? HAYIR!
Boş araziler ya sit alanı, ya davalık, ya bataklık ya da fay hattı üzerinde. Sonuç olarak inşaat yapacak yer kaldı mı? ÇOK AZ!
Sürekli memur, emekli, öğrenci ve özel sektör çalışanlarının göç ettiği bu değerli şehirde, ev ve işyeri fiyatlarının uzun vadede artması, açıkça öngörülebilmektedir.
FAKAT!: 22 Haziran saat 14:00’da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, faiz konusunda bir değişime gitmemiz gerektiğini belirtebilir. Eğer hükümet yetkilileri politika faizini %20-30 civarlarına çıkarırsa, Türk Lirası’nda oluşacak değer artışı, dolar bazlı maliyetleri düşebilir. Ayrıca ev almak isteyenler yüksek faizden kredi çekmek yerine bir süre daha kirada oturmayı tercih edebilirler. Dolayısıyla bir süreliğine ev fiyatlarında duraklama görülebilir. Ya da dönen para ile çalışmak zorunda kalan küçük ve orta büyüklükteki inşaat firmalarının çok uygun fiyatlara ev sattıklarına şahit olabiliriz.
Gen de size ufak bir tüyo. Şu an Aydın’da 10-15 bin TL kiraya verilebilecek 1.5-2 milyon TL civarlarında ekonomik değere sahip dükkanlar da mevcut. 4 milyon TL evin kirası 15-20 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Evlerin, yatırım maliyetlerini amorti etmesi yaklaşık 250 ay iken, bu süre dükkanlarda neredeyse iki kat daha hızlı. İşte bu durum dükkânların satış fiyatlarının, kiralarına göre ucuz olabileceğinin bir göstergesi. Fakat kaç ayda ya da kaç yılda fiyatlarda yükselme olur, o konuyu ülkemizin para politikaları ve inşaat sektörü belirleyecek.
EMLAK PİYASASI BALON MU?Belki büyük şehirlerde, ama yılda binlerce kişinin göç ettiği fakat binlerce yeni evin inşa edilmediği bir şehir olan Aydın’da değil.
FAİZ ARTIŞI KONUT FİYATLARINI DÜŞÜREBİLİR Mİ?Belki ve kısa bir süre. Fakat ekonomik anlamda sıkışmayan kimse yüksek fiyattan aldığı evi daha düşük fiyata satmaz. Kaldı ki ev fiyatları düşse bile evin yeterli olmadığı yerde kiralar fazlasıyla artabilir. Bu durumda da yatırdığınız parayı daha hızlı bir şekilde amorti edebilirsiniz.
DÜKKÂN FİYATLARI DÜŞEBİLİR Mİ?Aydın’da ara sokaklara çok ev yapıldı fakat imar düzeninden ötürü her apartmanın altına dükkân yapılmasına izin verilmedi (ki doğrusu da ne yazık ki bu). Dolayısıyla şu an dükkân arzı, talebi tam olarak karşılamamaktadır.
Bu bilgiler ışığında kafanızda aşağı yukarı birkaç hesap yapmış olabilirsiniz fakat gene de size ünlü iktisatçı John Maynard Keynes’in sözünü hatırlatmak isterim:
“Piyasalar mantık ile değil, hayvani içgüdüler ile hareket eder.”
NOT: Bu anlattıklarım yatırım tavsiyesi değildir.