Sevgili Hedef okurları, sizlere kucak dolusu selamlarımı iletiyorum. Daha önce de bahsettiğim gibi sorularınız olursa bana mail adresimden ya da yazılarımın altına yorum bırakarak ulaşabilirsiniz. Yazıma başlamadan önce geçen haftaki yazıma gelen bir kaç soruyu sizlerle paylaşmak istiyorum.
***
1-Sadece fırçalama yapmak diş sağlığını korumak için yeterli mi?
Diş fırçalama oldukça önemli olsa da tek başına yeterli diyemeyiz. Çünkü diş fırçamızın yetişemediği yerlerde veya dişler arasında kalan bakteriler, çürüklerin en büyük nedenlerindendir. Düzenli olarak kullanacağınız diş ipi, tam koruma için yardımcı olacaktır. Gargara, ara yüz fırçası, diş ipi vb. diğer ağız bakım ürünleri diş fırçalamanıza destek olabilecek diğer ürünlerdir. Ağız ve diş sağlığı için, diş bakımınızı geciktirmeden ve eksiksiz olarak yapmanız, oluşabilecek problemleri engelleyecek ve tam koruma sağlayacaktır.
***
2-Bahsettiğiniz şekilde fırçalama tekniği bu kadar önemli mi ? Bu zamana kadar aşağı-yukarı ve yana hareketler şeklinde öğretildi ama yanlış mı?
Dişleri daha hızlı ve sert fırçalamak, daha etkili olduğu hissini uyandırabilir; fakat bu testereleme tekniği aslında dişlerinize ve diş etlerinize zarar verir. Bu yöntem, yemek parçacıklarının plakların yerleşmesine izin verir ve çok ciddi sağlık problemlerine sebep olur. Düzgün bir yöntem, her dişin diş fırçasının avantajlarından yararlanmasını sağlar.
***
Dişlerinizi kaç yıldır yanlış fırçaladığınızın bir önemi yok, çünkü bunu hemen bugün değiştirebilirsiniz!
***
Gelelim bu haftaki konumuza. Sıklıkla karşılaştığım küçük yaş grubu çocuklarımızdaki çürük oluşumuyla ilgili bazı ebeveyn hataları ve bunların önlenmesi hakkında konuşacağız.
***
1 yaş ile 3 yaş arasındaki çocukların ağız ve diş sağlığından ebeveynlerin sorumlu olduğunu daha önce de belirtmiştik. Bu yaş grubu efektif bir şekilde diş fırçalaması yapamaz ve yardıma ihtiyaçları vardır.
***
Erken çocukluk çağı çürüklerinin Türkiye’nin önemli ağız ve diş sağlığı problemlerinden biri haline geldiğini söylemek yanlış olmaz. Kronik, geri dönüşümsüz ve birden çok faktöre bağlı olarak karşımıza çıkan bu hastalık, çocuklarda görülen en yaygın hastalıklardan biridir.
***
Bunu yanı sıra; yaygın biçimde görülen, çok hızlı ilerleyen ve çocukların ileri yaşlarda da ağız ve diş sağlığını tehdit eden “erken çocukluk çağı çürükleri, bazen bebeğe gösterilen sevginin yol açtığı yanlış davranışlar nedeniyle de gelişebiliyor.
Kaşığı ya da emziği temizleme amacıyla ağzınıza götürmeyin!
***
Çürük gelişiminde aktif rol oynayan mikroorganizmaların en önemli kaynağının, dişinde çürük olan anneler ya da bakıcılar ve beslenme kaşığı ya da emziği temizleme amacıyla ağızlarına götürmeleri ya da bebeği dudaktan öpme, enfekte olmuş tükürüğün dikey geçişi yoluyla, çürüğün bulaşmasına yol açıyor.
***
Çocuklar doğduğu zaman çürük yapıcı mikroorganizmalardan yoksun, steril doğarlar. Annenin veya bakıcının geleneksel ancak yanlış alışkanlıkları nedeni ile bu mikroplar çocuğa kolayca iletilebilmektedir.
***
Örneğin, annenin mamanın ısısını kontrol etmek için kullandığı kaşıkla bebeği beslemesi, biberonun içeriğindeki mamanın sıcaklığını ağızdan kontrol etmesi, yere düşen emziği temizlemek amacıyla ağzına sokup çıkarması, bebeğin ağzına çok yakın bölgeden öpülmesi gibi alışkanlıklar annenin kendi ağzındaki çürük yapıcı mikroorganizmaların bebeğe geçmesine neden olur. Bu mikroorganizmalar diş yüzeyi üzerine tutunabildiklerinden, ilk dişlerin sürmesi ile birlikte hızla çoğalarak çürük yapıcı nedenlerden birini oluştururlar.
***
Özellikle 1,5 yaş sonrasında erken çocukluk çağı çürüğü gelişiminde, uyku öncesi ve uyku sırasında devam eden beslenme alışkanlıkları da önemli risk faktörleri arasında yer alıyor. Anne memesinde ya da biberonla beslenirken uyuyakalma, süt içip yattıktan sonra dişlerin herhangi bir şekilde temizlenmemesi gibi durumlar ciddi risk faktörleri olarak karşımıza çıkar.
***
Gece düşen tükürük akışı tükürüğün yıkayıcı etkisini ortadan kaldırır ve diş yüzeylerinde önce tebeşirimsi renkte görüntü ile başlayıp, sonrasında madde kayıplarına neden olan çürük yüzeyler ortaya çıkar. Meyve suları ve bebek mamaları da uyku sırasında alındığında üst kesici süt dişleri etrafında birikerek, diş yapısında hızlı ve şiddetli ilerleyen yıkıma neden olabilir. Şeker içerikli pediatrik şurupların diş sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri de, yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.
***
Erken çocukluk çağında çürük oluşumunun engellenmesi için, eğitici ve koruyucu yaklaşımların birlikte uygulanması gerekiyor.
***
-Anne adayları gebelik sırasında iyi bir ağız bakımının yanı sıra, ideal şekilde beslenmenin önemi konusunda bilgilendirilmelidir.
***
-Aileler, bebekleri 12-14 aylık olduğunda biberonla beslenme alışkanlığının bıraktırılması konusunda bilinçlendirilmelidir.
***
-Dişler çıkmadan önce ağız içerisi yumuşak bir gazlı bez ya da tülbent yardımıyla silinmelidir. Çürük yapıcı mikroorganizmalar dişler çıkmadan da yumuşak dokuya yerleşebilir.
***
-İlk süt dişinin sürmesinden çocuk 2 yaşına gelinceye kadar olan dönemde, dişler yumuşak kıllı bir diş fırçası veya özel olarak hazırlanmış parmak fırçalarla ve mercimek tanesi büyüklüğünde diş macunuyla fırçalanmalıdır.
***
-Gece yatmadan önce süt içirildiği durumlarda, sütten sonra su verilmeli, dişler en az yarım saat sonra fırçalanmalıdır.
***
-İlk diş çıkar çıkmaz diş hekimiyle tanışma ve düzenli kontroller sağlanmalı, ebeveynlere gerekli bilgiler aktarılmalıdır.
***
Bebeğinizin sağlığı için öncelikle sizlerin sağlığı önemli.
Sağlıklı günler dilerim.
***
