Sevgili Hedef okurları,
Sizlere kucak dolusu selamlarımı iletiyorum. Daha önce de bahsettiğim gibi sorularınız olursa bana mail adresimden ya da yazılarımın altına yorum bırakarak ulaşabilirsiniz. Yazıma başlamadan önce geçen haftaki yazıma gelen bir kaç soruyu sizlerle paylaşmak istiyorum.
1-Ağız kanserini nasıl anlayabiliriz?
Genellikle ; ağızda ağrısız şişlik oluşumu, ilerlemiş durumlarda dokuların yıkıma uğramasıyla geçmeyen ağrılar, ağız içinde beyaz- kırmızı odaklar, yutkunma güçlüğü, konuşma zorluğu, ağız içinde kanama odakları, çeneyi açmada güçlük ile ortaya çıkar. Lakin illaki bu belirtilerin olması ağız kanserine işaret olmayabilir. Geniş çaplı tetkik ve biyopsi örnekleri ve hasta öyküsü de dikkate alınarak durumun irdelenmesinde fayda vardır.
2-Sigara dişetlerinde de renklenme yapar mı?
Sigara; dişetlerindeki kanlanmayı da bozduğu ve yavaşlattığı için renk değişikliklerine, damakta kırmızı renkli iltihabi oluşumlara dil de siyah pas görüntüsüne sebep olabilen bir maddedir. Uzun süreli ve yoğun kullanımı sonrası neredeyse kalıcı hale gelen mor-kahve dişeti görünümüne de sebep olabilmektedir.
Gelelim bu haftaki konumuza. Süt dişleri konusunda genel algılar ve bu dişlerin önemsizmiş gibi gösterilmesi üzerine konuşmak istiyorum biraz.
Süt dişlerinin ağız içindeki yerlerini almaları 6.-12.aylar arasında başlayıp, çocuğunuz 24-30 aylık olana kadar devam eder. Süt dişleri ağız içindeki yerlerini aldıktan 3-3,5 sene sonra yani 6-7 yaştan itibaren yerlerini daimi dişlere bırakmaya başlar. Sürme zamanları süt ve daimi dişler için çocuktan çocuğa farklılık göstermekte olup 6-8 aylık sapmalar normal kabul edilmektedir. Daimi dişlerin sürme zamanları her biri için farklı olup genel itibariyle şöyledir; Ön kesici dişler: 6-8 yaş; küçük azı dişleri: 10-12 yaş; 1.Büyük azı dişleri: 6-7 yaş; 2.büyük azı dişleri: 12-13 yaş; 3.Büyük azı dişi (20lik diş): 17-21 yaş civarıdır.
Maalesef ülke genelinde yaygın bir inanış halini almış süt dişi nasılsa düşecek düşüncesiyle bir çok çocuğumuz erken yaşlarda diş hekimiyle tanışma imkanı bulamıyor. Bu sebeple de erken yaştaki süt dişi kayıpları dişlerin düzenli sıralanmasının önüne geçtiği gibi bir de süt dişlerinde çürük ve enfeksiyondan kaynaklı alttan gelen daimi dişlerin çürük yatkınlıklarına aynı zamanda çeşitli yapı bozukluklarına sebep oluyor.
Peki neden süt dişlerindeki çürük veya enfeksiyon bu kadar önemli?
Süt dişi çürük olsa ne gibi sorunlar olabilir ki?
Süt dişlerinin ağızdaki en büyük görevi alttan gelen daimi diş için rehberlik görevi yapmasıdır. Süt dişlerinin erken kaybında (tedavi edilmediğinde veya çekildiğinde) daimi dişler nereden süreceklerini bilemezler ve doğrultularında sapmalar meydana gelir. Aynı zamanda diş kaybıyla oluşan boşluğa komşu dişler kayarak gelecekte sürecek olan daimi dişi yerini daraltır dişin sürmesine engel olup gömük kalmasına bile sebep olabilir. Bu nedenle süt dişlerini normal düşme zamanına kadar ağız içinde tutmak önemlidir ve daimi dişler için de yer tutucu görevi görür.
Süt dişlerinin ağızda bulundukları dönem aynı zamanda büyüme ve gelişimin oldukça aktif olduğu; sindirimin ilk basamağı olan gıdaları çiğneme ve öğütme işlemine yardımcı olan çocuğun beslenmesini ve buna bağlı olarak büyüme ve gelişimini etkiler.
Çiğneme işlevini yerine getirirken de çene gelişiminin dikey ve yatay boyutta devamlılığının sağlanması, kas yapılarının gelişmesinde de önemli bir yere sahiptir.
Konuşmanın sağlanması da süt dişlerinin başlıca görevlerinden biridir.
Ve son olarak da estetik anlamda özgüven sağlar. Takdir edersiniz ki yetişkinler bile en ufak bir çürük, kırık dişle bile gülümsemekten çekinirler. Hele ki küçük yaşta bu tarz sıkıntılar yaşayan çocuklarda; özgüven kaybı ve gülümsemekten çekinme gibi basit gözüken ama sosyal anlamda önemli psikolojik problemler yaratabiliyor.
Ön kesici diş kayıpları çoğunlukla travma daha sonrasında çürük sebebiyle oluşuyor. Arka azı diş bölgesindeyse daha çok çürük sebebiyle madde kayıpları ya da diş kayıpları yaşıyoruz. Ve bu kayıplar yukarıda bahsettiğim tüm fonksiyonları olumsuz etkileyecektir.
Bu nedenle çocuklarınızın düzenli diş hekimi kontrollerini yaptırmalı, koruyucu diş hekimliği tedavileri hakkında bilgi edinmeli, gerekli görülen dişlerin tedavisini mutlaka yaptırmalısınız.
Unutmayınız ki çürük çocuklarda görülen en yaygın çocukluk çağı hastalığıdır.
Çocuklarımızın ağız sağlığını ihmal etmeyelim, sağlıklı günler dilerim.
