c. Sözlü Vasiyet 
c.1. Sözlü Vasiyetin Koşulları 
c.1.1. Son Arzuların Olağanüstü Durumlarda İki Tanık Huzurunda Açıklanması
Sözlü vasiyet, vasiyetname şekillerinden sonuncusu olup; ancak istinaî hallerde karşımıza çıkmaktadır. Zira sözlü vasiyetin yapılabilmesi için olağanüstü durumların varlığı ve son arzuların, bu olağanüstü durumlar içerisinde aktarılması gerekmektedir. Bu kapsamda miras bırakan, yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlar yüzünden resmî veya el yazılı vasiyetname yapamamakta ise, sözlü vasiyet yoluna başvurabilmektedir. Bu halde miras bırakanın, son arzularını iki tanığa anlatması ve onlara bu beyanına uygun bir vasiyetname yazmaları veya yazdırmaları görevini yüklemesi gerekmektedir. 
c.1.2. Tanıklara İlişkin Koşullar
Resmî vasiyetname düzenlenmesinde okur yazar olma koşulu dışında tanıklara ilişkin yasaklar, sözlü vasiyetteki tanıklar için de geçerli olup; sözlü vasiyete, fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklılar, miras bırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri, memur veya tanık olarak katılamamakta, ancak okur yazar olmayanların katılmasında bir yasaklılık ya da engel durum bulunmamaktadır. Zira olağanüstü durumların geçerli olduğu hallerde, miras bırakanın hukuki durumunun ağırlaştırılmaması, iradesinin kısıtlanmaması ve miras bırakana son arzularını açıklama imkanının tanınması gerekmektedir.
c.2. Tanıkların Yapması Gereken Hususlar
Miras bırakan tarafından görevlendirilen tanıklardan birinin, kendilerine beyan edilen son arzuları, yer, yıl, ay ve günü de belirterek hemen yazması ve bu belgeyi imzalayarak diğer tanığa imzalatması gerekmektedir. Yazılan belgeyi, tanıkların her ikisi birlikte vakit geçirmeksizin bir sulh veya asliye mahkemesine vererek miras bırakanı vasiyetname yapmaya ehil gördüklerini, onun son arzularını olağanüstü durum içinde kendilerine anlattığını hâkime beyan etmek durumundadır. Ancak tanıklar, daha önce bir belge düzenlemek yerine vakit geçirmeksizin mahkemeye başvurup açıklanan hususları beyan ederek miras bırakanın son arzularını bir tutanağa geçirtebilme imkanına da sahiptir.
c.3. Sözlü Vasiyete İlişkin Özel Durumlar
Sözlü vasiyet yoluna başvuran kimse; askerlik hizmetinde bulunuyorsa, teğmen veya daha yüksek rütbeli bir subay; ülke sınırları dışında seyreden bir ulaşım aracında bulunuyorsa, o aracın sorumlu yöneticisi; sağlık kurumlarında tedavi edilmekteyse, sağlık kurumunun en yetkili yöneticisi, hâkim yerine geçmekte ve miras bırakanın son arzuları, sayılan kimselere iletilmektedir. 
c.4. Sözlü Vasiyetin Hükümden Düşmesi
Olağanüstü durumların varlığı halinde, iki tanık huzurunda açıklanan son arzuların, yasal düzenlemelere uygun şekilde yazıya dökülmesi ve mahkemeye sunulması yahut mahkemede tutanağa bağlanması, sözlü vasiyetin geçerlilik koşullarındandır. Ancak miras bırakan tarafından sonradan diğer şekillerde vasiyetname yapma olanağının doğması halinde, bu tarihin üzerinden bir ayın geçmesiyle, sözlü vasiyet hükümden düşmektedir. Zira artık olağanüstü hali kapsayan istisnai durum sona ermekte ve diğer şekillerde vasiyetname yapılması imkanı doğmaktadır.
B. Vasiyetten Dönülmesinde Şekil
Belirli şekillere uyulması koşulu, yalnızca vasiyetnamenin yapılması sırasında değil, vasiyetten dönülmesinde de aranmaktadır. Bu halde vasiyetin yapılmasında olduğu gibi vasiyetten dönülmesinde de birden fazla farklı durum ve şekille karşılaşılmakta olup; söz konusu şekiller, yeni vasiyetname ile, yok etme ile, sonraki tasarruf ve belirli mal bırakma vasiyeti halinde başka tasarruf olarak karşımıza çıkmaktadır.
1. Yeni Vasiyetname ile
Miras bırakan, vasiyetname için kanunda öngörülen şekillerden birine uymak suretiyle yeni bir vasiyetname yaparak önceki vasiyetnameden her zaman dönebilmekte ve vasiyetten dönülmesi, vasiyetnamenin tamamından veya bir kısmından dönülmesi şeklinde olabilmektedir.  
2. Yok Etme ile 
Miras bırakan, vasiyetnameden yok etmek suretiyle de dönebilmekte olup; bu halde miras bırakanın iradesinin doğrudan hüküm ifade ettiği görülmektedir. Ancak kaza sonucunda veya üçüncü kişinin kusuruyla yok olan ve içeriğinin aynen ve tamamen belirlenmesine olanak bulunmayan vasiyetname de, her ne kadar miras bırakanın yok etme yönünde bir iradesi bulunmamakta ise dahi hükümsüzdür. Bu halde yasal düzenleme uyarınca tazminat isteme hakkı saklıdır.
3. Sonraki Tasarruflar 
Miras bırakanın önceki vasiyetnamesini ortadan kaldırmaksızın yeni bir vasiyetname yapması durumunda, yapılan sonraki tarihli vasiyetname, kuşkuya yer bırakmayacak surette önceki vasiyetnameyi tamamlamadıkça, öncekinin yerini almaktadır. Zira bu halde miras bırakanın önceki iradesinde değişiklik olduğu görülmekte ve hukuk düzenince bu şekilde kabul edilmektedir.
4. Belirli Mal Bırakma Vasiyeti Halinde Başka Tasarruf 
Vasiyetnamede aksi belirtilmedikçe belirli mal bırakma vasiyeti, miras bırakanın sonradan o mal üzerinde bu vasiyetle bağdaşmayan başka bir tasarrufta bulunmasıyla ortadan kalkmaktadır.
III. MİRAS SÖZLEŞMESİNDE ŞEKİL  
A. Genel Olarak
Miras sözleşmesinde şekil, miras sözleşmesinin yapılması ve ortadan kaldırılması bakımından ayrı hükümlere tabîdir. 
B. Miras Sözleşmesinin Yapılmasında Şekil 
Miras sözleşmesinin geçerli olabilmesi için resmî vasiyetname şeklinde düzenlenmesi gerekmektedir. Bu halde sözleşmenin tarafları, arzularını resmî memura aynı zamanda bildirmekte ve düzenlenen sözleşmeyi, memurun ve iki tanığın önünde imzalamaktadır. 
C. Miras Sözleşmesinin Ortadan Kaldırılmasında Şekil
1. Sağlar Arasında 
a. Sözleşme veya Vasiyetname ile
a.1. Sözleşme ile
Miras sözleşmesi, Miras Hukuku’na özgü bir özel hukuk sözleşmesi olduğundan, tarafların yazılı anlaşmasıyla her zaman ortadan kaldırılabilmektedir. 
a.2. Vasiyetname ile
Miras sözleşmesiyle mirasçı atanan veya kendisine belirli mal bırakılan kişinin, miras bırakana karşı miras sözleşmesinin yapılmasından sonra mirasçılıktan çıkarma sebebi oluşturan davranışta bulunduğunun ortaya çıkması halinde; miras bırakan, miras sözleşmesini tek taraflı olarak ortadan kaldırabilmektedir. Tek taraflı ortadan kaldırma, vasiyetnameler için kanunda öngörülen şekillerden biriyle yapılabilmekte olup; bu haller; resmî vasiyetname, el yazılı vasiyetname ve sözlü vasiyettir.
b. Sözleşmeden Dönme Yolu ile 
Miras sözleşmesi gereğince sağlar arası edimleri isteme hakkı bulunan taraf, bu edimlerin sözleşmeye uygun olarak yerine getirilmemesi veya güvenceye bağlanmaması hâlinde; Borçlar Hukuku kuralları uyarınca sözleşmeden dönebilmektedir.
2. Miras Bırakandan Önce Ölme Halinde 
Mirasçı atanan veya kendisine belirli mal bırakılan kişinin, miras bırakanın ölümünde sağ olmaması halinde; miras sözleşmesi, kendiliğinden ortadan kalkmakta ve miras bırakandan önce ölen kişinin mirasçıları, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, ölüme bağlı tasarrufta bulunandan, miras sözleşmesi uyarınca elde ettiği ölüm tarihindeki zenginleşmeyi geri isteyebilmektedir. 
IV. ŞEKİL ŞARTI DIŞINDA OLUP SAKLI PAY KONUSU HAL
Miras sözleşmesi veya vasiyetnameyle yapılan ölüme bağlı kazandırmalar, miras bırakanın tasarruf edebileceği kısmın sonradan daralması yüzünden hükümsüz olmamakta, ancak tenkis konusu olabilmektedir.

(Yazının 1. bölümü, dün yayımlandı)