Bu yıl tüm zamanların en yüksek sıcaklık değerini (44) gören Aydın’da koskoca Büyük Menderes Nehri’nin kuruduğuna tanıklık ettiğimiz acayip bir 2021 yılı geride kalmak üzere.
Büyük Menderes demişken adına yazılan o acıklı türküyü hatırlamamak da olmaz -ki o türkünün hikayesinden mütevellit mi bu nehir kurudu orası muamma- (!)
“Oy Mendirez Mendirez bulanık Mendirez
Sen de bencileyin yarsız kal birez”
Yukarıda sözleri geçen türküyü belki dinleyenleriniz hatırlar ancak acıklı bir öyküsü de vardır; Yıllar önce Köşklü Mehmet’in biricik yavuklusu Ayşe’nin ayağının kayması sonucu düştüğü Büyük Menderes Nehri için ağzından dökülen bedduasından etkilenerek yakılan türküde geçer bu sözler...
Rivayet odur ki, başında oyalı grebiyle Köşk’teki pamuk çapaladığı tarlanın kenarından düştüğü Büyük Menderes Nehri’nde Ayşe'nin cesedi, 3 gün sonra Germencik’te balıkçılar tarafından bulunur.
Ayşe’nin bulunduğu gün Mehmet’in ağzından acı içinde Büyük Menderes için "Zalim Menderes, kuruyasın. Ayşem'i nettin? İnşallah senin de dalların budakların kurur da benim gibi susuz, yarsız kalırsın!" bedduası dökülür.
Mehmet’in yıllar önce ettiği beddua mı tuttu bilinmez ama ‘Küresel Isınma’ ile birlikte gelen kuraklığın en çarpıcı sonucuydu bu yıl Büyük Menderes’in kuruması.
Peki bu yıl gözlerimizin önünde kuruyup giden bu can damarına dolu dolu akarken ne kadar sahip çıkıp koruyabiliyoruz?
Hiç!
Daha 35-40 yıl öncesine kadar kana kana su içildiği bilinen Büyük Menderes’in yıldan yıla artan kirliliğini sanayileşmeye, şehirleşmeye ve tarımda bilinçsiz ilaçlamaya bağlamaya devam edip çözüm geliştirmedikçe sorunun kaynağı için ne kadar birilerine suç atarsak atalım sonuçsuz.
Netice olarak son yağmurlarla yeniden eski günlerine dönen Büyük Menderes Nehri bir gün tamamen kurumadan önce umarım çok geç kalınmış olmaz ve gereken önlemler bir an önce alınır.
Bunun için de öncelikle;
Doğduğu yerde hayatı andıran berrak bir durulukta çıkıp, battığı yerde ölümü andıran bir kirlilik içinde Ege Denizi’ne doğru kıvrılıp akan Büyük Menderes Nehri’nde suyun sürdürülebilirliğinin sağlanması için,
Gerek 584 kilometrelik güzergahtaki tüm belediyeler ve gerekse nehrin dolaylı ya da dolaysız yoldan doğrudan kirlenmesine neden olan tüm sektörler özelinde de acil stratejiler geliştirilmelidir!..
Unutmayalım; “Yeryüzü, bize atalarımızdan miras kalmadı, çocuklarımızdan ödünç aldık”
Büyük Menderes Nehri’ni çocuklarımıza tertemiz ve bir gün tamamıyla kurumadan bırakabilmek umuduyla…
